GNU Bash Başvuru Kılavuzu

Bash için Başvuru Belgeleri

Yazan: Chet Ramey

Case Western Reserve University

Yazan: Brian Fox

Free Software Foundation

Çeviren: Nilgün Belma Bugüner

Legal Notice: Copyright © 1988-2005 Free Software Foundation, Inc.
Permission is granted to make and distribute verbatim copies of this manual provided the copyright notice and this permission notice are preserved on all copies.
Permission is granted to copy, distribute and/or modify this document under the terms of the GNU Free Documentation License, Version 1.2 or any later version published by the Free Software Foundation; with no Invariant Sections, with the Front-Cover texts being "A GNU Manual," and with the Back-Cover Texts as in (a) below. A copy of the license is included in the section entitled "GNU Free Documentation License."
(a) The FSF's Back-Cover Text is: "You have freedom to copy and modify this GNU Manual, like GNU software. Copies published by the Free Software Foundation raise funds for GNU development."

Yasal Uyarı: Telif hakkı © 1988-2005 Free Software Foundation, Inc.
Bu kılavuzun harfi harfine kopyalanmasına ve dağıtılmasına telif hakkı uyarısının ve bu izin uyarısının tüm kopyalarında bulunması şartıyla izin verilmiştir.
Bu belgeyi; Free Software Foundation tarafından yayınlanmış olan GNU Özgür Belgelendirme Lisansının 1.2 veya daha sonraki bir sürümüne sadık kalmak koşulu ile kopyalayabilir, dağıtabilir veya düzenleyebilirsiniz: değişmez bölümler yoktur, ön-kapak yazısı olarak "A GNU Manual" ile aşağıdaki (a) şıkkındaki arka-kapak yazısı bulunmalıdır. Bu Lisansın bir kopyasını GNU Free Documentation License başlıklı bölümde bulabilirsiniz.
(a) FSF'nin Arka-Kapak Metni: "You have freedom to copy and modify this GNU Manual, like GNU software. Copies published by the Free Software Foundation raise funds for GNU development."

Feragatname: Belge içeriğindeki bilgileri uygulama sorumluluğu uygulayana aittir.
BU KİTAP ÜCRETSİZ OLARAK RUHSATLANDIĞI İÇİN, İÇERDİĞİ BİLGİLER İÇİN İLGİLİ KANUNLARINİ İZİN VERDİĞİ ÖLÇÜDE HERHANGİ BİR GARANTİ VERİLMEMEKTEDİR. AKSİ YAZILI OLARAK BELİRTİLMEDİĞİ MÜDDETÇE TELİF HAKKI SAHİPLERİ VE/VEYA BAŞKA ŞAHISLAR KİTABI "OLDUĞU GİBİ", AŞİKAR VEYA ZIMNEN, SATILABİLİRLİĞİ VEYA HERHANGİ BİR AMACA UYGUNLUĞU DA DAHİL OLMAK ÜZERE HİÇBİR GARANTİ VERMEKSİZİN DAĞITMAKTADIRLAR. BİLGİNİN KALİTESİ İLE İLGİLİ TÜM SORUNLAR SİZE AİTTİR. HERHANGİ BİR HATALI BİLGİDEN DOLAYI DOĞABİLECEK OLAN BÜTÜN SERVİS, TAMİR VEYA DÜZELTME MASRAFLARI SİZE AİTTİR.
İLGİLİ KANUNUN İCBAR ETTİĞİ DURUMLAR VEYA YAZILI ANLAŞMA HARİCİNDE HERHANGİ BİR ŞEKİLDE TELİF HAKKI SAHİBİ VEYA YUKARIDA İZİN VERİLDİĞİ ŞEKİLDE KİTABI DEĞİŞTİREN VEYA YENİDEN DAĞITAN HERHANGİ BİR KİŞİ, BİLGİNİN KULLANIMI VEYA KULLANILAMAMASI (VEYA VERİ KAYBI OLUŞMASI, VERİNİN YANLIŞ HALE GELMESİ, SİZİN VEYA ÜÇÜNCÜ ŞAHISLARIN ZARARA UĞRAMASI VEYA BİLGİLERİN BAŞKA BİLGİLERLE UYUMSUZ OLMASI) YÜZÜNDEN OLUŞAN GENEL, ÖZEL, DOĞRUDAN YA DA DOLAYLI HERHANGİ BİR ZARARDAN, BÖYLE BİR TAZMİNAT TALEBİ TELİF HAKKI SAHİBİ VEYA İLGİLİ KİŞİYE BİLDİRİLMİŞ OLSA DAHİ, SORUMLU DEĞİLDİR.

1 Kasım 2006

Özet: Bu kitapta Bash kabuğunda bulunan özellikler kısaca açıklanmıştır (sürüm 3.2, 28 Eylül 2006).
Bash diğer kabukların özelliklerini içermekten başka onlarda bulunmayan pek çok özellik içerir. Bash'in kavramlarını alıntıladığı kabuklardan bazıları Bourne Kabuğu (`sh'), Korn Kabuğu (`ksh') ve C-kabuğudur (`csh' ile halefi olan `tcsh'). Konu başlıklarının dağılımı da, bu kabuklardan birinin konu dağılımından örnek alınmıştır.
Bu kılavuz Bash'de bulunan özelliklere kısa bir giriş olarak ele alınmalıdır. Kabuk davranışına tanımsal başvuru olarak Bash kılavuz sayfası kullanılmalıdır.

İçindekiler

I. Giriş - Kabuğa bir bakış

1. Bash Nedir? - Bash'in kısa bir tanımı
2. Kabuk Nedir - Kabuklara kısa bir giriş

II. Terimler - Bu kılavuzun devamında kullanılan bazı terimler.

III. Temel Kabuk Özellikleri - Kabuk bloklarının kurgulanması.

1. Kabukta Sözdizimi - Girdilerinizin kabuktaki anlamları.
2. Kabuk Komutları - Kullanabildiğiniz komutların türleri
3. Kabuk İşlevleri - Komutların isme göre gruplanması.
4. Kabuk Parametreleri - Özel kabuk değişkenleri.
5. Kabuk Yorumları - Bash değişkenleri ve çeşitli yorumlanabilir şeyleri nasıl yorumlar.
6. Yönlendirmeler - Girdi ve çıktıların denetlenmesi.
7. Komutların Çalıştırılması - Bir komutu çalıştırmak istediğinizde neler olur.
8. Kabuk Betikleri - Kabuk komutlarından oluşan dosyaların çalıştırılması.

IV. Yerleşik Kabuk Komutları - Kabuğun birer parçası olan komutlar.

1. Bourne Kabuğu Yerleşikleri - Bourne Kabuğundan miras alınan yerleşik komutlar.
2. Bash Yerleşik Komutları - Bash'e özel yerleşik komutlar.
3. Özel Yerleşikler - POSIX tarafından özel olarak sınıflanmış yerleşik komutlar.

V. Kabuk Değişkenleri - Bash tarafından atanan ve kullanılan değikenler.

1. Bourne Kabuğu Değişkenleri - Bash'in Bourne Kabuğunda kullanıldığı gibi kullandığı değişkenler.
2. Bash Değişkenleri - Bash'de mevcut değişkenlerin listesi.

VI. Bash'in Özellikleri - Sadece Bash'de bulunan özellikler.

1. Bash'in Çağrılması - Bash'e verebileceğiniz komut satırı seçenekleri.
2. Bash Başlatma Dosyaları - Bash betikleri ne zaman ve nasıl çalıştırır.
3. Etkileşimli Kabuklar - Bir etkileşimli kabuk nedir.
4. Bash Koşullu İfadeleri - test yerleşiğindeki ifadeleri oluşturan ilkeller.
5. Kabuk Aritmetiği - Kabuk değişkenlerinde aritmetik işlemler.
6. Takma Adlar - Komutların isimlerinin değiştirilmesi.
7. Diziler - Dizi Değişkenleri.
8. Dizin Yığını Yerleşikleri - Dizin yığınını yönetmek için Bash yerleşik komutları.
9. Komut İsteminin Kontrol Edilmesi - PS1 dizgesinin kontrolü.
10. Sınırlı Kabuk - Kabuk çalıştırmanın daha kontrollü bir kipi.
11. Bash POSIX Kipi - Bash'i POSIX standardının belirtimine daha yakın davranmasının sağlanması.

VII. İş Denetimi - İş denetiminin nedir ve Bash onu size nasıl kullandırır.

1. İş Denetiminin Temelleri - İş denetimi nasıl çalışır.
2. İş Denetim Yerleşikleri - İş denetimi ile etkileşim için kullanılan yerleşik komutlar.
3. İş Denetim Değişkenleri - İş denetiminin kişiselleştirmesinde kullanılan değişkenler.

VIII. Komut Satırının Düzenlenmesi - Komut satırı düzenlemesi ile ilgili özellikler.

1. Satır Düzenlemeye Giriş - Bu oylumda kullanılan nitelemeler.
2. Readline Etkileşimi - Bir satırı düzenlemek için en düşük gereksinimler.
3. Readline İlklendirme Dosyası - Readline'ın kişiselleştirilmesi.
4. Kısayollar için Readline Komutları - Kısayol atanabilecek çok kullanılan Readline komutlarının açıklamaları.
5. Readline vi Kipi - Readline'ın vi metin düzenleyicisi gibi davranması.
6. Programlanabilir Tamamlama - Belli bir komut için olası tamamlamalar basıl belirtilir.
7. Programlanabilir Tamamlama Yerleşikleri - Bir komutun argümanlarının nasıl tamamlanacağının belirtildiği yerleşik komutlar.

IX. Geçmişin Etkileşimli Kullanımı - Geçmiş yorumlama kuralları.

1. Bash'in Geçmişsel Yetenekleri - Bash komut geçmişinizde neler yapabilirsiniz.
2. Bash Geçmiş Yerleşikleri - Bash'in komut geçmişinde değişiklik yapmak için yerleşik kabuk komutları.
3. Geçmiş Yorumlaması - Komut Geçmişi bir kullanıcı gibi kullanıldığında neler olur.

X. Bash Kurulumu - Bash sisteminizde nasıl derlenir ve kurulur.

1. Temel Kurulum - Kurulum talimatları.
2. Derleyiciler ve Seçenekler - Çeşitli sistemlerde özel seçenekler nasıl kullanılır.
3. Çoklu Mimariler için Derleme - Aynı kaynak ağacından birden fazla sistem için Bash nasıl derlenir.
4. Kurulum İsimleri - Kurulum sırasında kullanılmak üzere farklı dosya yolları nasıl belirtilir.
5. Sistem Türünün Belirtilmesi - Belli bir sistem için Bash nasıl yapılandırılır.
6. Öntanımlıların Paylaşımı - GNU uygulamaları arasında öntanımlı yapılandırma değerleri nasıl paylaşılır.
7. İşlem Denetimi - Yapılandırma programının komut satırı seçenekleri.
8. İsteğe Bağlı Özellikler - Bash derlenirken isteğe bağlı özellikler nasıl etkinleştirilir veya kaldırılır.

A. Hataları Raporlama - Bash'daki hatalar nasıl raporlanır.

B. Bash ile Bourne Kabuğu Arasındaki Başlıca Farklar - Bash ile /bin/sh'ın tarihsel sürümü arasındaki farkların kısa bir listesi.

C. Bu Kılavuzun Kopyalanması

i. Kabuk Yerleşik Komutları Dizini - Bash yerleşik komutlarının hepsi bu sayfada.

ii. Kabuk Seçenekleri Dizini - Kabuk seçeneklerinin hepsi bu sayfada.

iii. Kabuk Anahtar Sözcükleri Dizini - Bash anahtar sözcüklerinin hepsi bu sayfada.

iv. Parametreler ve Değişkenler Dizini - Aradığınız değişkene hemen erişmek isterseniz buraya bakın.

v. İşlev Dizini - Readline işlevlerinin hepsi burada.

vi. Kavramlar Dizini - Bu kılavuzda sözü edilen tüm kavramlar.