Bütünleşik Biçembentler, 2. Aşama | ||
---|---|---|
Önceki | Yukarı | Sonraki |
Bu belirtimin hedef kitlesi iki tür okuyucudan oluşur: BB yazarları ve BB gerçeklenimcileri. Belirtimin BB'nin gerçeklenimiyle ilgili ayrıntılarında boğulmadan, belge yazarlarının belgelerinin erişilebilirliğini, çekiciliğini ve etkinliğini kolayca arttırmalarını sağlayacak araçları sağlayabilmeyi umuyoruz. Bununla birlikte gerçeklenimciler de uyumlu kullanıcı uygulamalarını inşa etmek için gerekenleri bulacaklardır.
Bu belirtim BB'nin genel bir sunumu ile başlar ve sonlara doğru giderek daha teknik daha ayrıntılı bir hal alır. Bilgiye çabucak erişmek için belgenin başındaki genel içindekiler listesinden başka, her bölümün başında bölüme özel birer içindekiler listesi ve belge sonunda ikisi belli anahtar sözcüklere özgü, biri genel amaçlı üç dizin bulunmaktadır.
Belirtim biri elektronik, diğeri basılı iki biçimde sunulmaktadır (tabii ki İngilizcesi). Okuyucular bazı farklar bulsa da bu iki sunum biçimi birbirinin benzeridir. Örneğin, elektronik sürümde sayfa numaraları yokken, basılı sürümde hiper bağlar çalışmaz (ister istemez). Aralarında çelişkiye düşürecek bir farklılığa rastlanırsa, elektronik sürüm sonucu belirleyen sürüm olarak kabul edilmelidir.
Belirtim aşağıda açıklandığı gibi bölümlere ayrılmıştır:
left
). Açıklayıcılar için sabit genişlikli yazıtipi, kalın ve siyah biçem kullanılmış olup her biri kendi tanımına bir bağdır (örnek: font-variant).:after
) ile tanımları olan nitelik değeri isimleri (örn, inherit
) için sabit genişlikli yazıtipi, normal ve kahverengi biçem kullanılmış olup her biri kendi tanımına bir bağdır. Tanımları olmayan nitelik değeri isimleri bunlardan farklı olarak siyah renktedirler ve birer bağ değildirler (örn, bold).<html>
).Her BB niteliğinin tanımı aşağıdaki gibi bir özet bilgi sunumuyla başlar:
nitelik-ismi | NİTELİK |
Değer: | geçerli değerler ve sözdizimi |
İlk değer: | ilk değer |
Uygulama yeri: | bu niteliğin uygulandığı elemanlar |
Kalıtsallık: | niteliğin miras kalıp kalmadığı |
Yüzdelik değerler: | yüzdelik değerlerin yorumlanış şekli |
Ortam: | niteliğin uygulandığı ortam türleri |
disc
, vb. gibi.)Bu tanımlardaki diğer sözcüklerde anahtar sözcükler olup kendileri olarak yeralırlar (red
gibi). Ayrıca, bölü çizgisi (/) ve virgül (,) de doğrudan kendileri olarak yer alırlar.
Değerler şöyle düzenlenebilir:
Yanyanalık çift çubuktan daha güçlü, ve çift çubuk da tek çubuktan daha güçlüdür. Bu bakımdan aşağıdaki satırlar eşdeğerdir:
a b | c || d e [ a b ] | [ c || [ d e ]]
Her tür, anahtar sözcük ve köşeli ayraçlı grubu şu değiştiricilerden biri izleyebilir:
Aşağıda farklı değer türlerinden örnekler yer almaktadır:
white-space
niteliği sadece blok seviyesindeki elemanları etkiler.Belge yazarlarının çeşitli niteliklerin değerlerini bir tek nitelikte belirtebilmelerine imkan veren niteliklere kestirme nitelikler adı verilir.
Örneğin, font
niteliği, font-style
, font-variant
, font-weight
, font-size
, line-height
ve font-family
niteliklerinin hepsinin bir defada ayarlanmasına imkan tanıyan bir kestirme niteliktir.
Kestirme nitelikler ya değerlerini miras alırlar ya da alt nitelik değerlerini bir liste halinde kabul ederler. Bir alt niteliğe inherit
uygulamak mümkün olmayacağından, inherit
diğer alt nitelik değerleriyle biraraya getirilemez. Bazı kestirme niteliklerin tanımları bu kurala uymaz: border-top
, border-right
, border-bottom
, border-left
, border
, background
, font
, list-style
, cue
ve outline
.
Kestirme biçimde yer alması gereken değerlerden atlananların yerlerinde ilk değerlerinin olduğu varsayılır (Nitelik Değerlerinin Atanması, Bütünleşme ve Kalıtım bölümüne bakınız).
h1 { font-weight: bold; font-size: 12pt; line-height: 14pt; font-family: Helvetica; font-variant: normal; font-style: normal; font-stretch: normal; font-size-adjust: none }
Bunlar tek bir kestirme niteliğe indirgenebilir:
h1 { font: bold 12pt/14pt Helvetica }
Bu örnekte, font-variant
, font-stretch
, font-size-adjust
ve font-style
öznitelikleri ilk değerlerini almaktadır.
Kuraldışı/yanlış kullanımlar kırmızı renkte gösterilmişlerdir (örnek).
HTML örneklerinin tümü, belge türü bildirimi başka bir belge türü belirtmedikçe, 'HTML 4.0 strict DTD' ([HTML40]) ile uyumludur.
Bütün notlar sadece bilgilendirici niteliktedir.
Kullanıcı uygulamalarının özel olarak oluşturacakları belirtim ve BB1 HTML kaynak kodları içeren örnekler ve notlar imlenmiştir.
Bu belirtim, Bütünleşik Biçembentler ve Biçimleme Gereçleri üzerine çalışan W3C Çalışma Grubu tarafından üretilmiştir. Bu belirtimi yayına hazırlayanlara ek olarak Çalışma Grubunun üyeleri: Brad Chase (Bitstream), Chris Wilson (Microsoft), Daniel Glazman (Electricité de France), Dave Raggett (W3C/HP), Ed Tecot (Microsoft), Jared Sorensen (Novell), Lauren Wood (SoftQuad), Laurie Anna Kaplan (Microsoft), Mike Wexler (Adobe), Murray Maloney (Grif), Powell Smith (IBM), Robert Stevahn (HP), Steve Byrne (JavaSoft), Steven Pemberton (CWI), Thom Phillabaum (Netscape), Douglas Rand (Silicon Graphics), Robert Pernett (Lotus), Dwayne Dicks (SoftQuad) ve Sho Kuwamoto (Macromedia). Çabalarının sürekliliği için hepsine teşekkür ederiz.
Çalışma Grubuna davet edilen uzmanlardan destekte bulunanlar: George Kersher, Glenn Rippel (Bitstream), Jeff Veen (HotWired), Markku T. Hakkinen (The Productivity Works), Martin Dürst (W3C, formerly Universität Zürich), Roy Platon (RAL), Todd Fahrner (Verso), Tim Boland (NIST), Eric Meyer (Case Western Reserve University) ve Vincent Quint (W3C).
Belge Yazıtipleri bölümünü şekillendirenler: Brad Chase (Bitstream) David Meltzer (Microsoft Typography) ve Steve Zilles (Adobe). Yazıtipleri ile ilgili bölüme çeşitli şekillerde destek verenler: Alex Beamon (Apple), Ashok Saxena (Adobe), Ben Bauermeister (HP), Dave Raggett (W3C/HP), David Opstad (Apple), David Goldsmith (Apple), Ed Tecot (Microsoft), Erik van Blokland (LettError), François Yergeau (Alis), Gavin Nicol (Inso), Herbert van Zijl (Elsevier), Liam Quin, Misha Wolf (Reuters), Paul Haeberli (SGI) ve son zamanlarda Phil Karlton (Netscape).
Sayfalı Ortam bölümü geniş ölçüde Robert Stevahn (HP) ve Stephen Waters (Microsoft) tarafından yazıldı.
Robert Stevahn (HP), Scott Furman (Netscape) ve Scott Isaacs (Microsoft) BB konumlama konusuna katkıda bulundular.
Mike Wexler (Adobe) BB2'nin yeni özelliklerinin çoğunu açıklayan ön çalışma taslağını yazdı.
T.V. Raman (Adobe), AsTeR (Audio System For Technical Readings) üzerine çalışmalarına dayanan işitsel sunum kavramlarından İşitsel Bütünleşik Biçembetlere (İBB) kadar çeşitli noktalarda çok önemli katkılarda bulundu. Mevcut belirtimin şekillendiren İBB belirtiminin ilk taslağına da destek oldu. HTML 4.0 örnek biçembendindeki işiksel niteliklerin değerleri onun eseridir; bunlar, günlük işlerinde Emacspeak ve Emacs tarayıcı (Raman'ın işitsel eklentilerini yazdığı, William Perry'nin Emacs W3 browser'ı) ile bütünleşik işitsel masaüstünde halen kullanmakta olduğu değerlerdir.
Todd Fahrner (Verso), eklerdeki örnek biçembendi geliştirmek için güncel ve eski tarayıcıları araştırdı.
Belirtimin PostScript sürümünün oluşturulmasına epeyce yardımcı olan html2ps yazarı Jan Kärrman'a teşekkür ederiz.
Gerek elektronik gerekse fiziki rastlantılar sonucunda BB2'nin geliştirilmesine destekte bulunanlar: Alan Borning, Robert Cailliau, Liz Castro, James Clark, Dan Connolly, Donna Converse, Daniel Dardailler, Al Gilman, Daniel Greene, Scott Isaacs, Geir Ivarsøy, Vincent Mallet, Kim Marriott, Brian Michalowski, Lou Montulli, Henrik Frystyk Nielsen, Jacob Nielsen, Eva von Pepel, William Perry, David Siegel, Peter Stuckey ve Jason White.
[email protected] listesinde BB ile ilgili anahtar konuların çoğunda sözünü geçirenler, özellikle Bjorn Backlund, Todd Fahrner, Lars Marius Garshol, Sue Jordan, Ian Hickson, Susan Lesch, Andrew Marshall, MegaZone, Eric Meyer, Russell O'Connor, David Perrell, Liam Quinn, Jon Seymour, Neil St. Laurent, Taylor, Brian Wilson ve Chris Wilson'a katılımlarından dolayı teşekkür etmek isteriz.
BB2'nin erişilebilirliğini arttırmaya yardımcı oldukları için Belge Erişebilirliği Kişisel Girişim Protokolleri ve Biçimleri Teknik Gözden Geçirme Çalışma Grubuna (kısaca WAI PF imiş) çok teşekkür ederiz.
Örnekleri ve yazımı düzeltmeye yardımcı olan BB Doğrulayıcı (CSS Validator) için Philippe Le Hégaret'e çok teşekkürler.
Bu belgenin mühendislik çalışmalarını yapan Arnaud Le Hors'a çok teşekkür ederiz.
Adam Costello ayrıntılı bir gözden geçirme ile bu belirtimi iyileştirdi.
Son olarak, o olmasa bu belirtim de olmazdı diyebileceğimiz Tim Berners-Lee'ye teşekkür ederiz.
http://www.w3.org/Consortium/Legal adresine bakınız.
Önceki | Yukarı | Sonraki |
Bir Linux Kitaplığı Sayfası | BB2'ye Giriş |