Çalışma Seviyeleri (Runlevels)

Sistem açıldığında hangi çalışma seviyesindeyse o seviyeye göre belirlenmiş olan hizmetler başlatılır. İşte bu olaya da Runlevels(çalışma seviyeleri) deniyor. Linux sisteminde 7 farklı seviye bulunuyor.

Seviyeler ve ifade ettikleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.

O anda hangi seviyede çalıştığımızı öğrenmek istersek komut satırına runlevel komutunu vermemiz yeterli.

Çıktıda çalışma seviyem 5 olarak çıktı. Bunun sebebi de, daha önce de söylediğimiz gibi Linux, sistemi varsayılan olarak 5. seviyede başlatıyor. Eğer çalışma seviyesi değiştirmek istersek bunu init çalışma_seviyesi şeklinde yapabiliriz.

Bu şekilde sistemi yeniden başlatana kadar seçtiğimiz çalışma seviyesinde devam edebiliriz. Ancak dediğim gibi sistemi yeniden başlattığınızda sistem varsayılan olarak 5. seviyede başlayacaktır.

Ayrıca yeri gelmişken sistemi kapatmak istersek bunu hiç bir hizmetin çalışmadığını 0. runlevel ile yani init 0 komutunu vererek yapabiliriz.

Ayrıca kapatma işlemi için;

shutdown -h now beklemeden direk sistemi kapatacaktır.

shutdown -h now+5 5 dakika sonra sistemi kapatacaktır.

halt sisteminizi doğrudan kapatacaktır(halt kavramının 0.seviyede hiç bir servisin çalışmadığı durumu temsil ettiğini söylemiştik).

Eğer sistemi yeniden başlatmak istersek init 6 veya reboot komutunu kullanabiliriz.

service

Şimdi ise sistemdeki servisleri açıp-kapatmayı ve bu servislerin durumunu sorgulamayı görelim. Komutumuzun işlevlerinin kullanım kalıpları aşağıdakiler gibidir.

Örnek kullanımları ssh servisi üzerinden gösterelim.

Servisimizin durumunu sorgulamak için komut satırımıza service ssh status yazıyoruz.

Komut satırı çıktı olarak bize ssh servisinin kapalı olduğunu bildirdi.

Şimdi servisimizi başlatmak üzere komut satırına service ssh start komutumuzu veriyoruz.

Servisimizi başlattıktan sonra durumu kontrol etmek için tekrar service ssh status komutumuzu verdik ve görüldüğü gibi ssh servisimiz artık çalışır durumda.

Şimdi ise çalışan servisimizi kapatmak için komut satırına service ssh stop komutumuzu veriyoruz.

Çıktıda da görüldüğü gibi ssh servisimiz kapatılmış oldu. Bunu da service ssh status komutu ile teyit etmiş olduk.

Komutumuzun diğer bir kullanım şeklide de servisi yeniden başlatmak. Bunun için service ssh restart komutumuzu kullanıyoruz.

Servisimizin durumunu service ssh status komutu ile kontrol ettik ve servisimizin yeniden başladığını görmüş olduk.

Son olarak ise sistemde bulunan tüm servislerin sıralanmasını sağlayan service --status-all komutunu görelim.

Çıktıdaki servislerin sol tarafında yer alan [ - ] işareti servisin çalışmadığını, [ + ] işareti servisin çalıştığını ve [ ? ] işareti ise servisin durumunun belirsiz olduğunu ifade ediyor.

Alıştırmalar Hakkında

Öğrendiğiniz bilgilerin kalıcı olması için mutlaka bolca alıştırma yapmalısınız.Burada belirtilen alıştırmalar dışında da kendi kendinize özellikle de zorlandığınız konularda bol bol alıştırmalar yapın. Aksi halde öğrendiğiniz bilgiler kısa sürede unutulup gidecektir. Yani gerçekten öğrenmek istiyorsanız lütfen öğrendiğinizi hissede kadar alıştırmalar yapın.

O anda hangi seviyede çalıştığınızı konsoldan sorgulayın.

Çalışma seviyelerini kullanarak hiç bir hizmetin çalışmadığı seviyeye geçiş yaparak sistemin kapanmasını sağlayın.

Sistemin yeniden başlatıldığı seviyeye geçiş yaparak sistemin yeniden başlatılmasını sağlayın.

Konsol üzerinden ssh servisinin çalışıp çalışmadığın kontrol edin.

Durumunu öğrendiğiniz ssh servisini konsol üzerinden yeniden başlatın.

Yeniden başlattığınız ssh servisini konsoldan kapatın.

Kapattığını ssh servisini konsoldan açın.

Sistemde yer alan tüm servisleri konsoldan listeleyin.