| ||||||
Bu bölümde anlatılanlar: Bir salt-okunur dosyanın açılması Metinde arama yapılması Bir dosyayı kapamak için tamponun boşalması İmlecin hareketlerine ve bireştiricinin anlaşılmasına alışmak çok sayıda alıştırma yapmayı gerektirir. Salt-okunur dosyalarla çalışmak, dosya düzenleme komutlarının olası olumsuz sonuçlarına maruz kalmaksızın alıştırma yapabilmenizi sağlar. Bu bölümde, düzenleme izni verilmeyen bir dosyayı açmak ve okumak için gereken işlemler anlatılacaktır. Bunlar başvuru dosyaları veya mali dosyalar olabilir. Yaygın bir örnek, bir yazılımın ya da web sitesinin "Sık Sorulan Sorular" (SSS) dosyasıdır. Emacs için de yazılımla gelen bir SSS dosyası vardır. Not: Emacs komutları için gereken hemen hemen tüm tuş dizilimlerinin KONTROL veya ALT tuşu ile başladığını hatırlayın. Emacs diğer tuş dizilimlerini çoğunlukla metin veya komut istemine yanıt olarak yorumlar. (İstisnalardan 9. Bölüm: Dosya Yönetimi'nde bahsedilecek.) Bir Salt-okunur Dosyanın Açılması Salt-okunur (yazma yetkiniz olmayan) bir dosyayı normal bir dosya gibi açabilirsiniz: Emacs'ın komut satırında dosya adı girerek. Emacs dosyada bir değişiklik yapmanıza izin vermeyecektir ve denemeniz halinde bip sesi ile sizi uyaracaktır. Ekrandaki metin dosyanın kendisi değil bir tampon kopyasıdır. Sadece okuma yaptığınızdan, açtıktan sonra dosyayı değiştiremez veya tamponu dosyaya kaydedemezsiniz. Emacspeak'i başlatırken eğer dosya adı eklemezseniz, Emacspeak durumu belirten kısa anons yapacak ve sizden ilgili komutları bekleyecektir. Not: Salt-okunur bir dosya olarak "masal.txt" yazılıma dahil edilmiştir. "masal.txt" konuşma komutları için alıştırma yapmak üzere eklenmiş, tanınmış bir peri masalıdır. Bu bölümün dersleri için "masal.txt" dosyasını açıp kullanabilirsiniz. Dosyanın Açılması Bu birinci görevde, öğretici yeni başlayanlara benioku dosyasındaki metinlere imleci nasıl konumlayacağı ve nasıl okutacağı ile ilgili alıştırma önerileri sunar. Dosya açma komutunun "Sonuçlar"ında yeni başlayanlar için alıştırma adımları [köşeli parantez içinde] verilmiştir. Emacspeak'i başlatmak ve mevcut bir dosyayı okumak amacı ile açmak için kabukta komut istemine şunu yazın: emacspeak [dosyaismi] Sonuçlar: Emacspeak, "tamamen işlevsel" olduğunu ve "devrelerinin mükemmel çalıştığını" belirten kısa bir duyur yapar. Benioku metin dosyasının başlangıcı ekranda görünür. [Metnin farklı bölümlerini dinlemek için imleci hareket ettirecek komutları giriniz.] Ekranın altındaki kip satırında, dosya adı, kip ve imlecin yeri gösterilir. [Kip satırını dinlemek için KONTROL-x m giriniz.] Kip satırının altındaki mini-tampon bir sonraki komutunuz için hazır beklemektedir. [Metin birimlerini (harfler, sözcükler, satırlar, cümleler, paragraflar) seçmek ve benioku dosyasının içeriğini dinlemek için 2. Bölümdeki komutları giriniz.] Metinde Arama Yapılması Eğer özel bir konu başlığı, bir isim veya dosyadaki bir karakter dizisini araştırıyorsanız, arama komutlarını kullanarak zamandan kazanabilirsiniz. Bilgisayara metinde bulmasını istediğiniz bir sözcük veya bir sözcüğün parçası olan bir dizgeyi girmelisiniz. Dosyada belli bir dizgeyi aramak için şu komutu kullanın: KONTROL-s <dizge> Sonuçlar: Dizgenin ilk karakterini yazdığınız anda, Emacs ileri yönde aramayı başlatır ve karakteri ilk bulduğu yerde görüntüleyip satırı seslendirmeye başlar. Eğer ikinci karaktere basarsanız, bu kez iki karakterden oluşan dizgeyi ileri doğru arar. Buna "arttırımlı arama" denir. Eğer Emacs bir karakter dizisi bulursa ve bu aradığınız kısım değilse, KONTROL-s'ye tekrar basarak bir sonraki karakter dizisini aratabiliriniz. Eşleşme bulunamaz ise, Emacspeak "arama başarısız" anlamına gelen bir bip sesi çıkarır. Aramayı bitirmek için ya <enter> tuşuna basın ya da herhangi bir Emacs komutu girin. Veya geriye doğru arama için: KONTROL-r <dizge> Sonuçlar: Emacs dizgeyi eşleştirmek için geriye, dosya başına doğru bir arama yapar. Eğer eşleşme bulunursa, aranan metnin bulunduğu satır seslendirilir. Eşleşme bulunamazsa, Emacspeak "arama başarısız" anlamına gelen bir bip sesi çıkarır. Aynı karakter dizisini tekrar aramak için, (metnin ilerisine doğru aramak için) sadece KONTROL-s KONTROL-s veya (metnin başına, geriye doğru aramak için) KONTROL-r KONTROL-r tuşlarına basın. Bu komut "artırımlı arama" olarak adlandırılır. Mini-tampona komut girildiğinde, "Arıyorum" der. Mini-tampon geri doğru arama yapıldığında bu durumu size farkettirmek için "Geriye doğru arıyorum" der. Emacs arama yapmak üzere yazdığınız ilk karakteri söyler ve bulduğu satırı sesli okur. Bir sonraki karakteri bastığınızda arama işlemine, bu bir çift karakter için aynı yönde devam edecektir. Karakter girdikçe bu böyle devam eder. Eğer aramak istediğimiz dizgeden başka var mı diye bakmak isterseniz KONTROL-s'ye tekrar basın. Bir Salt-okunur Dosyanın Kapatılması Salt okumak amaçlı açtığınız dosyayı kapattığınız zaman, tampon kopyası yokedilir. Özgün dosyada hiçbir değişiklik olmaz. Emacs bu tampon yoketme işlemine "tamponun yokedilmesi" adını verir. Metin düzenleme bölümünde, Emacs'ın 'yoket' terimini kullandığı diğer metin düzenleme yollarını öğreneceksiniz. Dosya kapamak için kullanılan komutlarda, yoket komutunu kullanmak demek sadece tampon kopyasını yoketmek demektir. Dosyayı kapamak için, "yoket" komutunu kullanın: KONTROL-x k -- tamponu kaydetmeden yokeder. Sonuçlar: Ekran kararır. Emacs tamponu kaydetmeden yokeder. Emacs bir önceki tamponu veya "yokluk" tamponunu açar. Kip satırı başa, temel kipe gelindiğini belirten "scratch, 0%, fundamental mode." olarak seslendirilir. Dosyayı kapattıktan sonra, okumak üzere başka dosyaları açabilirsiniz veya KONTROL-x KONTROL-c ile oturumu kapatabilirsiniz. Bu bölümdeki komutların özeti emacspeak <dosyaismi> Emacspeak'i başlatır ve ismi belirtilen dosyayı açar. KONTROL-s <dizge> İleri doğru arama yapar. KONTROL-r <dizge> Geriye doğru arama yapar KONTROL-x k Tamponu kaydetmeden yokeder.
| |||||||||