Grub Komutları

Boot menüsünde "c" tuşuna basıp komut satırına geçtiğimizde ya da işletim sistemi içerisinde grub yazıp <enter>e bastığımızda karşımıza gelen grub komut satırında help yazarak grub içerisinde yer alan komutların listesini görebiliriz.

[root@serdar root]# grub
Probing devices to guess BIOS drives. This may take a long time.

GRUB version 0.92 (640K lower / 3072K upper memory)

[ Minimal BASH-like line editing is supported. For the first word, TAB
lists possible command completions. Anywhere else TAB lists the possible
completions of a device/filename. ]

grub> help
blocklist FILE boot cat FILE chainloader [--force] FILE
color NORMAL [HIGHLIGHT] configfile FILE
device DRIVE DEVICE displayapm
displaymem find FILENAME geometry DRIVE [CYLINDER HEAD SECTOR [ halt [--no-apm]
help [--all] [PATTERN ...] hide PARTITION
initrd FILE [ARG ...] kernel [--no-mem-option] [--type=TYPE]
makeactive map TO_DRIVE FROM_DRIVE
md5crypt module FILE [ARG ...]
modulenounzip FILE [ARG ...] pager [FLAG]
partnew PART TYPE START LEN parttype PART TYPE
quit reboot
root [DEVICE [HDBIAS]] rootnoverify [DEVICE [HDBIAS]]
serial [--unit=UNIT] [--port=PORT] [-- setkey [TO_KEY FROM_KEY]
setup [--prefix=DIR] [--stage2=STAGE2_ terminal [--dumb] [--timeout=SECS] \
[--testvbe MODE unhide PARTITION uppermem KBYTES vbeprobe [MODE]

Yukarıda listesi görünen komutlardan en çok ihtiyaç duyulanları izah etmeye çalışalım.

cat

Kullanımı:

cat dosya

İstenilen dosyanın içeriğini görüntüler.

Örnek 7.2.

grub> cat (hd0,4)/etc/fstab
LABEL=/ / ext3 defaults 1 1
none /dev/pts devpts gid=5,mode=620 0 0
none /proc proc defaults 0 0
none /dev/shm tmpfs defaults 0 0
/dev/hda8 swap swap defaults 0 0
/dev/hda6 swap swap defaults 0 0

chainloader

Kullanımı:

chainloader [--force] dosya

Belirtilen dosyayı zincirleme yükleyici olarak yükler ya da rootnoverify ile belirtilen disk bölümünde önyükleme imgesinin hangi sektörde bulunduğuna işaret eder. chainloader +1 kullanımı rootnoverify ile belirtilen bölümün ilk sektöründen önyüklenmesini belirtir. Aksi bir durum söz konusu ise chainloader --force ile yer belirtilebilir. Bu durumda imzanın doğruluğuna bakılmaz.

color

Kullanımı:

color normal-renk [vurgulu-renk]

Örnek 7.3.: color light-gray/blue black/light-gray
Menü rengini değiştirmek için kullanılır. İlk kısımda belirtilen parametre menünün normal halinin rengini ifade eder. İkinci kısımda belirtilen parametre ise imlecin belirtilen menü öğesinin üzerine geldiğinde oluşacak rengi ifade eder. Yine her iki kısımdaki parametrelerde kullanım şekli önalan-rengi/artalan-rengi (FG/BG) şeklindedir.

Örnekteki menünün seçili olmayan öğelerinini yazı rengi açık gri, zemini ise mavi olacaktır. İmlecin bulunduğu menü öğesinin yazı rengi siyah, zemini ise açık gri olacaktır.

Kullanılabilecek renkler:

black (siyah)
blue (mavi)
green (yeşil)
cyan (turkuaz)
red (kırmızı)
magenta (mor)
brown (kahverengi)
light-gray (açık gri)
dark-gray (koyu gri)
light-blue (açık mavi)
light-green (açık yeşil)
light-cyan (açık turkuaz)
light-red (açık kırmızı)
light-magenta (açık mor)
yellow (sarı)
white (beyaz)

Bu renklerden sadece ilk sekiz tanesi artalan (background) rengi olarak kullanılabilir.

configfile

Kullanımı:

configfile dosya

Belirtilen dosyayı yapılandırma dosyası olarak yükler.

Örnek 7.4.

grub> configfile (hd0,4)/boot/grub/menu.lst

grub.conf içerisinde düzenlenen yapının boot ekranında gelecek olan halidir.

default

Kullanımı:

default sayı

grub.conf içerisinde yer alan işletim sistemlerinden kaçıncı sıradakinin öntanımlı olarak açılacağını belirtir.

Örnek 7.5.

default 1
title Red Hat Linux
 root (hd0,4)
 kernel /boot/vmlinuz-2.4.18-14 ro root=/dev/hda5
 initrd /boot/initrd-2.4.18-14.img

title Debian
 root (hd0,6)
 kernel /boot/vmlinuz-2.2.20-idepci ro root=/dev/hda7

title WinXP
 rootnoverify (hd0,0)
 chainloader +1

Yukarıdaki yapıda default 1 değeri ile önyükleme işlemi sırasında herhangi bir müdahale olmazsa öntanımlı olarak "Debian" ile ilgili kısmı işleme sok anlamındadır. Yani,

default 0   =>  1. kısım (Redhat)
default 1   =>  2. kısım (Debian)
default 2   =>  3. kısım (WinXP) gibi.

fallback

Kullanımı:

fallback sayı

Öntanımlı olarak belirtilen kaydın önyüklemesi sırasında herhangi bir hata olursa fallback ile belirtilen kayıt devreye sokulur.

Örnek 7.6.

default 0
fallback 1

Şeklinde bir yapı belirlemiş olduğumuzu varsayarsak yukarıda yer alan grub.conf içeriğimize göre ilk önce "Red Hat" boot edilmek istenecek. Şayet önyükleme işleminde bir hata oluşursa timeout ile belirtilen süre kadar bekleyip otomatik olarak "Debian" kısmını işletecek.

find

Kullanımı:

find dosya

Belirtilen dosyayı tüm sabit disk bölümlerinde arar, bulursa dosyanın bulunduğu disk bölümlerini listeler.

Örnek 7.7.

grub> find /etc/fstab
 (hd0,4)
 (hd0,6)

/etc/ altındaki fstab dosyasının yer aldığı disk bölümlerini listeler: (hd0,4) ve (hd0,6).

hide

Kullanımı:

hide bölüm

Belirtilen disk bölümünü gizlemeye yarar. Çok sayıda birincil bölüm^[13]bulunan disklerde MS-DOS, Windows gibi işletim sistemlerinin sadece tek birincil bölüm görmesi için diğer birincil disk bölümlerini gizlemekde kullanılır.

Örnek 7.8.

1. sabit diskin ilk bölümünde MS-DOS, ikinci bölümünde Windows kurulu olduğunu ve her iki bölümünde birincil bölüm olduğunu varsayıyoruz. Sistemin sadece MS-DOS yüklü bölümden açılmasını istersek:

grub> unhide (hd0,0)
grub> hide (hd0,1)
grub> rootnoverify (hd0,0)
grub> chainloader +1
grub> makeactive
grub> boot

şeklinde birinci sabit diskteki birinci bölümü öne çıkarıp ikinci bölümü gizleyebiliriz.

initrd

Kullanımı:

initrd dosya

Ram disk imgesi kullananlar için imgenin yüklenmesini sağlar.

Örnek 7.9.

grub> initrd /boot/initrd-2.4.18-14.img

kernel

Kullanımı:

kernel [--type=türü] [--no-mem-option] dosya ...

Belirtilen dosyadan birincil önyükleme imgesini yüklemeye çalışır çoklu önyüklemeli a.out veya ELF, Linux zImage veya bzImage, FreeBSD a.out, NetBSD a.out, vb.). satırın devamı çekirdeğe komut satırı seçenekleri olarak aktarılır.

--type seçeneği ile dosyanın çekirdek türü ayrıca belirtilebilir. Burada kullanılabilecek değerler, netbsd', freebsd', openbsd, linux, biglinux ve multiboot olabilir. Bu seçeneği sadece NetBSD ELF çekirdeği yüklemek isterseniz kullanın, diğer çekirdekler için grub çekirdek türünü kendi belirleyebilir.

--no-mem-option seçeneği sadece Linux için etkilidir. Bu seçenek belirtilmişse grub mem= ile verilen değeri çekirdeğe aktarmaz.

Örnek 7.10.

grub> kernel /boot/vmlinuz-2.2.20-idepci ro root=/dev/hda7

/dev/hda7'de /boot dizininde yer alan vmlinuz-2.2.20-idepci isimli imgeyi yüklemesini sağlar.

makeactive

root ile belirtilen birincil disk bölümünün açılış için etkinleştirilmesini sağlar. Windows vb. işletim sistemleri buna ihtiyaç duyar.

Örnek 7.11.

title Windows NT / Windows 95
 root (hd0,0)
 makeactive
 chainloader +1

map

Kullanımı:

map disk_n disk_m

disk_n sürücüsü ile disk_m sürücüsünü yer değiştirir. Şayet DOS veya Windows'u birinci diskinize değil de ikinci diskinize yüklememişseniz, ikinci diskinizin birinci disk gibi görülmesini sağlayabilirsiniz:

Örnek 7.12.

grub> map (hd0) (hd1)
grub> map (hd1) (hd0)

md5crypt

Kullanımı:

md5crypt

Bir parola girilmesini bekler ve verilen parolayı MD5 biçemli olarak şifreler. Bu parola password komutunda kullanılabilir.

Örnek 7.13.

grub> md5crypt

Password: *****
Encrypted: $1$M.P8g/$CwPjmlPRCZLo7wL5rMJyD1

password

Kullanımı:

password [--md5] parola [yeni-yapılandırma-dosyası]

grub.conf içerisinde istenilen işletim sisteminin önyüklenmesi işleminde parola sorulmasını veya "tek kullanıcılı kip" ile sistem açılmak istendiğinde parola sorulması için kullanılır. İster md5crypt komutu ile ürettiğimiz MD5 şifreli parolayı kullanabiliriz, istersek düz metin olarak (password parolam şeklinde) parolamızı belirtebiliriz.

Örnek 7.14.

password --md5 $1$M.P8g/$CwPjmlPRCZLo7wL5rMJyD1

root

Kullanımı:

root bölüm [sayı]

Belirtilen bölümü kök olarak belirtmek için kullanılır.

Örnek 7.15. Linux'e ait kullanım örnekleri

root (hd0,1)

Birinci diskin 2. bölümünde (/dev/hda2 veya /dev/sda2) yer alan bölümdür.

root (hd1,4)

İkinci diskin 5. bölümünde (/dev/hdb5 veya /dev/sdb5) yer alan bölümdür.

Örnek 7.16. BSD vb. işletim sistemlerine ait kullanım örnekleri

root (hd0,1,a)

Birinci diskin 2. bölümünün "a" (/dev/ad1s2a) dilimini işaret eder.

root (hd1,2,d)

İkinci diskin 3. bölümünün "d" (/dev/ad2s3d) dilimini işaret eder.

rootnoverify

Kullanımı:

rootnoverify bölüm [sayı]

Zincirleme yükleme yöntemi ile işletim sistemi ekleneceği zaman (windows, dos, winxp vb.) belirtilen bölümün bağlanmayacağını belirtir.

Örnek 7.17.

title WinXP
 rootnoverify (hd0,0)
 chainloader +1

setup

Kullanımı:

setup [--force-lba] [--stage2=ds_stage2_dosyası] [--prefix=dizin]
      yükleme_aygıtı [aygıt_imgesi]

grub'un MBR'ye yüklenmesini sağlar. Genellikle root komutu ile birlikte kullanılır.

Örnek 7.18.

grub> setup (hd0)
Checking if "/boot/grub/stage1" exists... yes
Checking if "/boot/grub/stage2" exists... yes
Checking if "/boot/grub/e2fs_stage1_5" exists... yes
Running "embed /boot/grub/e2fs_stage1_5 (hd0)"... 22 sectors are
embedded.
succeeded
Running "install /boot/grub/stage1 (hd0) (hd0)1+22 p
(hd0,4)/boot/grub/stage2
/boot/grub/grub.conf"... succeeded
Done.

timeout

Kullanımı:

timeout saniye

default ya da fallback komutlarında belirtilen kısmı işleme sokmadan önce olası bir kullanıcı müdahalesine karşın belirtilen SANİYE kadar bekler.

title

Kullanımı:

title isim

Önyükleme girdilerinden oluşan kısımların isimlendirilmesini sağlar.

unhide

Kullanımı:

unhide bölüm

hide komutunun yaptığı işin tam tersi olarak disk bölümünün görünmesini sağlar. Aynı diskte birden fazla birincil bölüm olduğu zaman istenilen birinin gizlenip edilip diğerinin görünmesi amacı ile kullanılır. Örnek için hide komutuna bakınız.

^[13]MS-DOS fdisk'i sadece bir birincil bölüm oluşturabilir. Linux fdisk'i ise 4 birincil bölüm oluşturabilir.