XI. Oylum - Vİ Kılavuzu
Önceki Uygulama Yardım Belgeleri Sonraki

Vİ Kılavuzu

Yazan: Hüseyin Kaya
Sürüm Bilgileri
Sürüm 0.1HK
İlk sürüm.
Özet
Bu belge, vi metin düzenleyicisini hiç kullanmamış olanlar için başlangıç seviyesinde bilgiler içermektedir.
Aşağıdaki metni herhangi bir metin düzenleyici içine kopyaladıktan sonra kilavuz.txt ismiyle kaydedin ve konsolda komut satırına vim kilavuz.txt yazıp vi öğrenmeye başlayın (Alıştırmalar için de bu metni kullanacaksınız).
===============================================================================
=                 V I   K I L A V U Z U N A  H O Ş G E L D I N I Z            =
===============================================================================

        VI  birçok işinizi görecek çok yönlü bir metin editörüdür. Bütün
        komutları bu kılavuza sıgmayacak kadar çoktur. Bu yüzden işimizi
        görecek kadarını öğreneceğiz.

        Bu dosyadaki bilgilerin okunup öğrenmesi yaklaşık olarak 30 dakika
        sürecektir.  Bu süre birçok deneyimden sonra saptanmıştır.

        Bu derste uygulayacağımız komutlar şu anda okuduğunuz dosyanın
        değişmesine sebep olacaktır. Dosyanın bir yedeğini almanızı
        öneririm.

        Bu kılavuzu sadece okumayla çok şey öğrenemezsiniz. Okuduklarınızı
        hemen uygulamanızı isteyeceğiz. Eğer bunu yapmazsanız öğrendiklerinizi
        çok çabuk unutursunuz.

        Şimdi "Caps Lock" tuşunun kapalı olduğundan emin olun ve  "j" tuşuna
        yeterince basarak ekranı kaydırın. Ders başlıyor

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
                        D e r s    1.1:  Dosyada Gezinmek

        ** Dosyada Dolaşmak  için  "h", "j", "k" ve "l" tuşlarına basın **
                  ^
                  k
          < h           l >     İpucu :   "h" en solda ve sola gidiyor
                  j                       "l" en sağda ve sağa gidiyor
                  v                       "j" aşağı dönmüş oka benziyor, aşağı
        1.  İmleci biraz alışana kadar dolaştırın

        2.  "j" tuşuna aralıksız basın.
---->   Sonraki derse ancak böyle başlayabiliriz.

        3.  Aşağı gitme tuşunu kullanarak Ders 1.2'ye geçin

Not:    Eğer işlerin ters gittiğini düşünüyorsanız. <ESC> tuşuna basın
        ve imlacı tekrar hareket ettirmeyi deneyin.

Not:    Normal yön tuşlarını da kullanabilirsiniz. Ama hjkl tuşlarını
        kullanırsanız daha hızlı yazarsınınz.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                        D e r s    1.2: Dosya açmak, kapamak
        !!  ÖNEMLİ:  Bu dersi tamamıyla okumadan hiçbir komut çalıştırmayın.

        1. <ESC> tuşuna basın (Normal moda geçebilmek için)

        2. Şunu yazın:                  :q! <ENTER>

---->   Bu komut ile editörden yazdığınız hiçbirşeyi KAYDETMEDEN
        çıkarsınız. Eğer dosyayı kaydederek çıkmak isterseniz şunu yazın
                                        :wq <ENTER>

        3. Editörden çıktıktan sonra geri dönebilmek için komut satırında
        şunu yazmanız yeterli:          vim kılavuz <ENTER>

---->   'vim' editörün kendisi 'kılavuz' ise açmak istediğimiz dosyayı
        ifade ediyor.

        4. Eğer okuduklarınız aklınıza yattıysa 1'den 3'e kadar olan
        adımları yapın ve editörden çıktıktan sonra tekrar geri gelin.
        Ardından bir sonraki derse devam etmek için metni kaydırın.


~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                        D e r s    1.3: Metinlerle Oynamak - Silmek

        ** Normal modda 'x' tuşuna basarsanız imlecin üzerindeki
        karakteri siler **

        1. İmleci ----> işaretinin bulunduğu satıra kadar kaydır.

        2. Satırdaki hatayı silmek için imleci hatalı karakterin üstüne
        getir.

        3. 'x' tuşuna basarak fazlalık olan karakterleri sil.

        4. 2'den 4'e kadar olan adımları cümleyi düzeltene kadar tekrarla.

---->   Hataalı ollan cüömle biu.

        5. Cümle şimdi düzeldiğine göre bir sonraki derse devam edebiliriz.

Not:    Bu kılavuz süresince anlatılanları ezberlemye çalışmayın. Yazılanları
        uygulayarak öğrenmeye çalışın.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                        D e r s    1.3: Metinlerle Oynamak - Eklemek

        ** Normal modda 'i' tuşuna basarak yazı yazmaya başlayabilirsiniz **

        1. <ESC> tuşuna basarak normal moda geçin ve ----> ile başlayan satıra
        gidin.

        2. Birinci satırı ikinciye benzetmek için, imleci ekleme yapılacak yere
        goturun.

        3. 'i' tuşuna basın ve eksik kelimeyi yazın.

        4. Her eklediğiniz kelimeden sonra <ESC> tuşuna basın ve 2'den 4'e kadar
        olan adımları tekrar edin.

---->   Bu cümlede olan bazı var.
---->   Bu cümlede eksik olan bazı kelimeler var.

        5. Metin eklemeyi eğer yapabildiyseniz bir sonraki derse geçebilrisiniz.




~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                        D e r s    1  -  O Z E T


        1. İmleci hareket ettirmek için 'hjkl' tuşları kullanılır.
                h (sol)         j (aşağı)       k (yukarı)      l (sağ)

        2. VIM'i açmak için komut satırında şöyle yazılır:  vim DOSYA <ENTER>

        3. VIM'den çıkmak için:   <ESC>  :q!   <ENTER>  (bütün değişikler silinir)
                                  <ESC>  :wq   <ENTER>  (kaydedip çıkar)

        4. Herhangi bir karakteri silmek için 'x' tuşunu kullanılır.

        5. Normal modda yazı yazabilmek için ilk önce 'i' tuşuna basılır. Sonra
        metin yazılır ardından <ESC> ile normal moda dönülür
                i    yazılacak metin    <ESC>

NOT:    <ESC> tuşuna basmak ya normal moda geri götürür ya da bir komutu iptal
        eder.


        Şimdi İkinci derse devam edebiliriz.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                        D e r s    2.1: Silme komutları

        ** 'dw' yazarak bir kelimeyi sonuna kadar silebilirsiniz **

        1. <ESC> tuşuna basarak Normal moda gir.

        2. İmleci başında ----> işareti bulunan satırın başına götür.

        3. İmleci silmek istediğiniz fazlalık kelimenin başına getirin.

        4. 'dw' yazarak o kelimeyi silin.

NOT:    Eğer birşeyler ters giderse <ESC> tuşuna basın ve tekrar deneyin.

---->   Bu satırın içlerinde icinde gereksiz olan bazı kelimeler var var.

        5. 3 ve 4'üncü adımları cümleyi düzeltene kadar devam ettirin


        Bir sonraki derse geçebiliriz.




~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                        D e r s    2.2: Daha Fazla Silme komutu

        **  'd$' yazarak satırı sonuna kadar silebilirsiniz **

        1. <ESC> tuşuna basarak Normal moda geçin.

        2. İmleci başında ----> işareti bulunan satırın başına götür.

        3. İmleci satırda yanlışların başladığı yere götürün.

        4. 'd$' yazarak satırı sonuna kadar silin.

---->   Bu cümlenin sonu gereksiz yere iki defa yazılmış. iki defa yazılmış.

        5. Bu işin mantığını anlamak için bir sonraki derse geçelim.






~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                        D e r s    2.3: Komutlar ve Nesneler

        Silme komutu 'd' için iki format vardır.

          [sayı]  d  nesne         VEYA     d  [sayı]  nesne

        sayı : Komutun kaç kez işletileceğini belirtir.
               Eğer yazılmazsa '1' alınır.
        d    : Silme komutunun kendisi
        nesne: Komutun etkileyceği objedir.

        Bu objeler için bir kaç örnek verelim:
        w - imlecin olduğu yerden kelimenin sonuna kadar , boşluk dahil.
        e - imlecin olduğu yerden kelimenin sonuna kadar , boşluk dahil değil.
        $ - imlecin olduğu yerden satırın sonuna kadar.

NOT:    Meraklılar için söyleyelim. Eğer komutu yazmadan bu listedekileri
        yazarsanız imleci tanımlanmış oldukları yerlere götütürler.

Mesela: Normal modda sadece '$' tuşuna basarsanız satırın sonuna
        gidersiniz.




~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                        D e r s    2.4: Satır Silmek

        ** 'dd' yazarak imlecin olduğu satırı silebilirsiniz **

        Satır silme işlemlerinin çokluğu yüzünden VIM tasarımcıları iki defa
        'd' tuşuna basarak satır silmenin daha kolay olduğuna karar verdiler.

        1. İmleci aşağıdaki cümlelerin ilkine götürün.
        2. 'dd' yazarak satırı silin.
        3. Şimdi 4'üncü satıra gidin.
        4. '2dd' yazarak iki satırı bilden silin.

                1) Bu birinci cümlemiz.
                2) Bu da ikinci cümle.
                3) Ha bu da üçüncü.
                4) Son cümleden önceki dördüncü cümle.
                5) Ben beşinci cümleyim.
                6) Ben de altıncı cümle oluyorum.
                7) Ben son ve yedinci tümceyim.





~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                        D e r s    2.5: Geri Alma

        ** 'u' tuşu son komutu geri alır. 'U' ise bir satırdaki bütün
           bütün değişiklikleri geri alır **

        1. Şimdi imleci ----> ile başlayan satırdaki ilk hatalı yerin
           üstüne getirin.
        2. 'x' tuşuna basarak ilk hatalı karakteri silin.
        3. 'u' tuşuna basarak bu hareketi geri alın.
        4. 'x' tuşu ile satırdaki bütün hatalrı düzeltin.
        5. Şimdi 'U' tuşuna basın ve satırda yaptığınız bütün değişiklikleri
           geri alın.
        6. 'u' tuşuna birkaç kez basarak son yaptığınız değişiklikleri geri alın.
        7. Son olarak Ctrl-R tuşu ile bütün geri aldığınız hamleleri geri alın.

---->   Buu sattırrdaki bütünn hatalları düzelltmeye çalışınn.,

        8. Bu yararlı komutları öğrendikten sonra bir sonraki derse gönül
           rahatlığı ile geçebiliriz.


~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                        D e r s    2  -  O Z E T


        1. İmlecin olduğu yerden kelimenin sonuna kadar silmek için
           'dw' yazıyoruz.

        2. İmlecin olduğu yerden satır sonuna kadar silmek için
           'd$' yazıyoruz.

        3. Tüm satırı silmek için 'dd' yazıyoruz.

        4. Normal Modda komutlar için şu iki format kullanılıyor:

          [sayı]  komut  nesne          VEYA        komut [sayı] nesne

        sayı  : komutun kaç kez işletileceğini
        komut : komutun ismini ('d' gibi)
        nesne : komutun etkileyeceği nesneyi ('w' (kelime) gibi)
                ifade ediyor.

        5. Bir önceki hamleyi geri almak için:          'u'
           Bir satırdaki tüm hamleleri geri almak için: 'U'
           Geri almaya geri almak için:                 Ctrl-R


~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                        D e r s    3.1: Yapıştırma

        ** 'p' komutu son kestiğiniz parçayı imleçten hemen sonrasına
           yapıştırır. **

        1. İmleci aşağıdaki cümle kümesinin ilk satırına götürün.

        2. 'dd' yazarak satırı silin.

        3. İmleci cümleyi koymak istediğiniz yerin bir YUKARISINA götürün.

        4. Normal Modda 'p' tuşuna basarak yapıştırma işlemini yapın.

        5. 2'den 4'e kadar olan adımları cümleleri doğru dizene kadar
           tekrarlayın.

                d) Yar ile yatmayınca.
                b) Kumunu karmayınca.
                c) Sevda baştan gitmiyor,
                a) Odam kireç tutmuyor,

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                        D e r s    3.2: Yerdeğiştirme

        ** 'r' tuşu bir karakteri değiştirmek için kullanılır. **

        1. İmleci ----> ile işaretlenen ilk cümleye götürün.

        2. İmleci ilk hatalı karakterin üstüne götürün.

        3. İlk önce 'r' ye sonra doğru karaktere basın.

        4. 2 ve 3'üncü adımları ilk cümle düzelene kadar devam ettirin.

---->   Berisi bu cumleleri butaya yaxarken bayapı hatali yazmiş.
---->   Birisi bu cümleleri buraya yazarken bayağı hatalı yazmış.

        5. Şimdi bir sonraki derse geçin.

NOT:    Burada anlatınlanları ezberlemeyin; uygulayın. Dosyanın bozulması
        hiç önemli değil. Tekrar açabilrsiniz.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                        D e r s    3.3: Değiştirme

        ** Bir kelimenin bir kısmını veya tamamını değiştirmek için 'cw'
           komutunu kullanabilirsiniz. **

        1. İmleci ----> işaretli cümleye götürün.

        2. İmleci 'cümlwnun' kelimesinin içindeki 'w' harfinin
           üzerine getirin.

        3. 'cw' ye basın ve kelimeyi doğru şekliyle yazın. Yani
           'enin' yazın.

        4. <ESC> tuşuna basın ve bir sonraki hataya gidin. Hatalı olan
           kısmın ilk karakterininin üstüne.

        5. 3 ve 4'üncü adımları cümle düzelene kadar devam ettirin.

---->   Bu cümlwnun değiştirolmasş içşm büğwe daha uğraşöaisl gerekecek.
---->   Bu cümlenin değiştirilmesi için biraz daha uğraşmanız gerekecek.

NOT:    'cw' komutu kelimenin sonuna kadar olan kısmı siler ve
        sizi Girdi Moduna geçirir. Böylece komuttan hemen sonra
        yazı yazmaya başlayabilirsiniz.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                D e r s    3.4: 'c' ile İlgili Daha Fazla Bilgi

        ** Değiştirme komutu diğer komutların kullandığı nesneleri
           kullanır. **

        1. Değiştirme komutu silme komutu ile aynı mantıkla çalışır:

           [sayı]  c  nesne          VEYA        c  [sayı]  nesne

        2. Nesnelerde yine aynı şeyler; w (kelime), $(satır sonu) gibi.

        3. ----> ile işaretlenen ilk cümleye gidin.

        4. İmleci ilk hatanın üzerine götürün.

        5. 'c$' tuşlarını kullanın ve hatalı kısmı silin ve doğrusunu yazın.

---->   Bu cümlenin sonu düzeltilmeli bana kalırsa.
---->   Bu cümlenin sonu bence doğru bitiyor.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                        D e r s    3  -  O Z E T


        1. Kesilmiş bir metin parçasını yapıştırmak için 'p' tuşu
           kullanılır. Parça imlecin sağından itibaren yapıştırılır.
           (eğer kesilen bir satır ise imlecin altındaki satıra
           yapıştırılır)

        2. Bir karakteri yerdeğiştirmek için o karakterin üzerine gelinir
           'r' tuşuna ve yeni karaktere basılır.

        3. Değiştirme komutu ('c') imleçten nesnenin sonuna kadar olan kısmı
           değiştirmenizi sağlar. 'cw' ile kelimeyi 'c$' ile satır sonuna
           kadar olan kısmı değiştirirsiniz.

        4. Değiştirme komutunun kullanılış şekli şöyledir:

           [sayı]  c  nesne          VEYA        c  [sayı]  nesne

        Şimdi bir sonraki derse geçelim.


~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                D e r s    4.1: Konum ve Dosya Durumu

        ** CTRL-g ile dosya içindeki konumunuzu ve dosyanın durumunu görebilir,
           SHIFT-G ile dosyadaki herhangi bir satıra gidebilirsiniz. **

NOT:    Bu dersi tamamıyla okumadan hiçbir komutu çalıştırmayın!!

        1. CTRL tuşunu basılı tutarak 'g' ye basın. Pencerenin altında dosya
           ismini ve satır numarasanı göreceksiniz. Satır numarasını bir
           kenara not edin.

        2. SHIFT-G tuşuna basın ve bu dosyanın sonuna gidin. (Hemen Değil!!)

        3. Dosyanın en altına geldikten sonra biraz önce not ettiğiniz
           satır numarasını yazın ardında CRTL-g 'ye basın. Böylece geri
           geleceksiniz. (Satır numarasını yazarken ekranda göremeyeceksiniz.)

        4. Eğer bunları anladıysanız işe koyulun ve 1'den 3'e kadar olan
           adımları yapın.


~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                             D e r s    4.2: Arama

        ** Kelime aramak için / işareti kullanılır **

        1. Normal Modda '/' karakterine basın. Pencerenin altında hemen
           belirecektir.

        2. Şimdi 'Hataaaa' yazın <ENTER> a basın. Aramak istediğimiz
           kelime 'Hataaaa'.

        3. Kelimeyi bir daha aramak istiyorsanız 'n' tuşuna basın.
           Kelimeyi yukarı doğru aramak için SHIFT-N 'i kullanın.

        4. Eğer ters tarafa doğru aratmak istiyorsanız. '/' yerine
           '?' karakterini kullanın.

---->   Arama bittiğinde tekrar başa dönecektir.


~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                     D e r s    4.3: Parantez Karşılaştırma

        ** '%' tuşu ),] veya } parantezlerinin karşılıklarını bulmak için
           kullanılır. **

        1. İmleci ----> ile başlayan cümlenin içindeki parantezlerden
           herhangi birinin üstüne getirin.

        2. Şimdi '%' tuşuna basın.

        3. İmleç o parantezin karşılığına gidecektir.

        4. Geri dönmek için '%' tuşuna birkez daha basın.

---->   Bu cümle (, [ ve { parantezlerini }, ] ve ) ile eşleştiriyor.

NOT:    Bu özellik program yazarken çok yararlanacağınız bir avantajdır.


~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                     D e r s    4.4: Hataları Düzeltme

        **  :s/eski/yeni komutunu   'eski' yerine 'yeni' 'yi yazar. **

        1. İmleci ----> işaretli cümleye götürün.

        2. :s/kampüs/yerleşke  <ENTER> yazın.
           Satırdaki ilk kelime değişecektir.

        3. :s/kampüs/yerleşke/g  <ENTER> yazın.
           Değişikliği bütün satıra yayar.

---->   ODTU'deki kampüs Türkiye'deki en güzel kampüs seçilmiştir.

        4. İki satır arasında yeralan kelimeleri değiştirmek için:
           :#,#s/eski/yeni/g     yazın (#,# satır numaraları)
           :%s/eski/yeni/g       yazın (değişikliği bütün dosyaya yayar)

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                        D e r s    4  -  O Z E T


        1. CTRL-g staır numarasını, dosyanın ismini ve durumunu belirtir.
           SHIFT-G ise istediğiniz satıra gitmenizi sağlar. İlk önce satır
           numarası yazılır ardında SHIFT-G tuşlarına baasılır.

        2. / ardından bir kelime yazarsanız, o kelime dosyada İLERİYE doğru
           taranır. / yerine ? işareti kullanırsanız kelime GERİYE doğru
           aranır. 'n' tuşu aramayı ileriye doğru,'SHIFT-N' ise geriye doğru
           tekrarlar.

        3. {,( veya [ parantezlerinin üstünde '%' tuşuna basarak
           karşılıklarını bulunur.

        4. Bir satırda tek seferlik değişiklik için:     :s/eski/yeni
           Bir satırda bütün bir değişiklik için   :     :s/eski/yeni/g
           İki satır arasında değişiklik için      :     :#,#s/eski/yeni/g
           Değişikliği bütün dosyada yapmak için   :     :%s/eski/yeni/g
           Her değişiklikte sorulmasını için       :     :%s/eski/yeni/gc


~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                     D e r s    5.1: Dışarıdan Komut Çalıştırmak

        ** İstediğiniz bir komutu ':!' yazdıktan sonra kullanabilirsiniz. **

        1. ':' yazarak imlecin alt tarafta görünmesini izleyin. Böylece
           komutları yazmaya hazır olursunuz.

        2. Şimdi '!' yazın. Artık normal komut satırındaki her komutu
           işletebiliriniz.

        3. Örnek için Normal Modda     :!ls  <ENTER>  yazın. Bu komutla
           bulunduğunuz dizindeki dosyaları görebilirsiniz.

NOT:    Bu yolla bütün komutları çalıştırabilirsiniz.

NOT:    Bütün komutların ardından <ENTER> komutuna basmalısınız.


~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                     D e r s    5.2: Dosya Kaydetmek

        ** Değişikleri kaydetmek için     :w DOSYA <ENTER>  yazılır. **

        1. '!ls' <ENTER> yazarak bulunduğunuz dizindeki dosyaların
           listesine bakın.

        2. Listede olmayan bir isim seçin. Mesela  DENEME.

        3. Şimdi   :w DENEME <ENTER>   yazın.

        4. Böylece bu kılavuzu DENEME isimli bir dosyaya kaydetmiş
           oldunuz. Tekrar '!ls' yaparsanız DENEME'yi göreceksiniz.

NOT:    Eğer şimdi bu kılavuzdan çıkarsanız tekrar dönmek için DENEME
        adlı dosyayı kullanabilirsiniz.

        5. Son olarak DENEME adlı dosyayı silelim:
                :!delete DENEME


~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                     D e r s    5.3: Seçerek Kaydetmek

        ** Bir dosyanın belli bir kısmını kaydetmek için
           :#,# w TEST <ENTER> **

        1. Şimdi bir kere daha dizindeki dosyaları '!ls' veya '!dir' ile
           tesbit edin.

        2. Şimdi imleci bu dersin başladığı satıra getirin ve CTRL-g 'ye
           basın. Satır numarasını NOT edin.

        3. İmleci şimdi de bı dersin sonuna götürün ve tekrar CTRL-g 'ye
           basın. Bu satır numarasını da bir kenara NOT edin.

        4. Sadece bu dersi bir dosyaya kaydetmek için şunu yazın:
           :#,# w TEST <ENTER>   (# işaretleri satırları temsil ediyor.

        5. Dosyanın gerçektende kaydedildiğini '!ls' ile görebilirsiniz.
           Ama bu sefer bu dosyayı silmeyin.



~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                     D e r s    5.4: Dosya Ekleme

        ** Bir dosyanın içeriğini eklemek için    :r DOSYA  <ENTER> yazılır **

        1. ':!ls' yazarak bir önceki derste yazdığımız TEST adlı dosyanın
           hala yerinde durup durmadığına bakın.

        2. İmleci Bu dersin başlangıcına götürün. (Çizginin bir üstüne)

NOT: Şimdi yazacağımız komutu çalıştırdığınızda Ders 5.3 'ü göreceksiniz.

        3. <ESC>:r TEST <ENTER>   yazarak TEST adlı dosyaı yapıştırın.

        4. Dosyanın gerçekten getirildiğini anlamak için imleci yukarılara
           doğru götürün. Artık Ders 5.3'ün iki adet kopyası var.





~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                        D e r s    5  -  O Z E T


        1. :!komut   <ENTER>  bir komutun çalıştırılmasını sağlar.

           Bazı örnekler :
           :!ls  <ENTER>   ---> Dizindeki dosyaları gösterir.
           :!delete DOSYA  <ENTER> ---> DOSYA isimli dosyayı siler.

        2. :w DOSYA  <ENTER>  ----> VI ekranında mevcut metinleri
           DOSYA isimli dosyaya kaydeder.

        3. :#,# w DOSYA  <ENTER>  ----> Belli satırlar arasını kaydeder.

        4. :r DOSYA  <ENTER> ----> DOSYA adlı dosyanın içeriğini imlecin
           bulunduğu yerden itibaren mevcut dosyaya ekler.





~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                     D e r s    6.1: Satır Ekleme

        ** Satır eklemek için 'o' tuşu kullanılır. **

        1. İmleci ----> işaretli cümlenin üzerine getirin.

        2. 'o' tuşuna basın. Böylece alt satıra yazmaya hazır hale geldiniz.

        3. Şimdi üstteki satırın aynısını o satıra yazın.

---->   'o' tuşuna basarsanız imlec bulunduğu satırın altına geçer.

        4. İmlecin üstündeki bir satıra geçmek isterseniz 'O' tuşunu
           kullanabilirsiniz. Bunu alttaki satırın üstünde deneyin.

---->   'O' (sıfır değil) tuşuna basarsanız üst satıra yazı yazabilirsiniz.




~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                     D e r s    6.2: Yazı Ekleme

        ** Yazı eklemek için 'a' tuşu kullanılır. **

        1. İmleci ----> ile başlayan ilk satırın üstüne getirin ve '$'
           tuşuna basarak satırın en sonuna gidin.

        2. 'a' tuşuna basın ve cümleyi alttakine benzetin. ('A' tuşunu da
           kullanabilirsiniz. Doğrudan satırın sonuna gidersiniz)

NOT:    Bu sayede 'i' tuşunu kullanmanıza gerek kalmaz. Satır sonuna
        veya kelime sonlarına ek yapmak için çok uygundur.

        3. Şimdi ilk cümleyi ikinciye rahatça benzetebilirsiniz.

---->   Bu satırı kullanarak satır
---->   Bu satırı kullanarak satır sonlarını tamamlama pratiği yapın.



~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                     D e r s    6.3: Değiştirme

        ** 'R' tuşu ile birden fazla karakteri birden değiştirebilirsiniz. **

        1. İmleci ----> işaretli cümlenin üzerine getirin.

        2. İmleci ilk cümlenin ikinciden farklılaşmaya başladığı
           kelimenin ilk harfine getirin. Yani ilk cümledeki 'silip'
           kelimesinin ilk harfinin üzerine gelin.

        3. Şimdi Shift-R tuşuna basın ve ilk cümleyi ikincisine
           benzetin.

---->   İlk cümleyi ikinciye benzetmek için silip yeniden yazabilirsiniz.
---->   İlk cümleyi ikinciye benzetmek için 'R' tuşunu kullanın.

        4. <ESC> tuşuna basarsanız henüz değiştirilmeyen kısımlar
           aynen kalacaktır.



~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                     D e r s    6.4: Seçenekleri Ayarlama

        1. 'ihmal' kelimesini aramak için aşağıdakini yazın:
           /ihmal
           'n' tuşuna basarak aramayı tekrarlatın.

        2. Ararken büyük/küçük harf ayırımını Ihmal etmek  için şunu yazın:
           :set ic

        3. Şimdi 'ihmal' kelimesini tekrar aramak için aşağıdakini yazın.
           /ihmal
           'n' tuşuna basarak aramayı tekrarlatın.

        4. 'hlsearch' ve 'incsearch' seçeneklerini aktif hale getirmek için:
           :set hls is          yazın.

        5. Şimdi 'ihmal' kelimesini tekrar arayın. Bakın neler oluyor.
           /ihmal



~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                        D e r s    6  -  O Z E T

        1. 'o' tuşu imlecin bulunduğu satırın altında yazmaya hazır boş bir
           satır açar.
           'O' tuşu imlecin bulunduğu satırın üstünde yazmaya hazır boş bir
           satır açar.

        2. 'a' tuşuna basıldığında imlec bir sonraki karakterin üzerine gelir
           ve yazmaya başlayabilirsiniz.
           'A' tuşuna basıldığında satırın sonuna hemen yazmaya başlayabilirsiniz.

        3. Shift-R tuşuna yazıyı değiştirmek için basılabilir. <ESC> tuşuna
           basarak işlemi durdurabilirsiniz.

        4. VI 'ın bazı özelliklerini aktif hale getirmek için
           :set  xxxx           Burada xxx herhangi bir özelliği temsil ediyor.




~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

                        D e r s    6  -  O N-L I N E    Y A R D I M

        VI kendi yardım dosyalarını içinde barındıran bir programdır. Bu
        dosyalara ulaşmak için aşağıdaki üç seçenekten birini kullanabilirsiniz.
                **  Bunu hemen yapmayın **

                <HELP>          tuşuna basın  (eğer varsa)
                <F1>            tuşuna basın  (herhalde vardır)
                :help <ENTER>   yazın

        Yardım dosyalarından çıkmak için   :q <ENTER>   yazın.

        Sadece belli komutlar için de yardım alabilirsiniz. Birkaç örnek verelim.

                :help  w            <ENTER>
                :help  d            <ENTER>
                :help c_<T          <ENTER>
                :help insert-index  <ENTER>




~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

        Böylece VI kılavuzunun sonuna gelmiş bulunmaktayız. Bu kılavuz VI
        editörü hakkında en temel komutları göstermek için yazılmıştı.
        Umarım VI hakkında genel bir fikir edinmişsinizdir. Sadece bu kılavuz
        VI editörünün bütün özelliklerini öğrenmeniz için yeterli olmayacaktır.

        Bu editör hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek için

                Learning the Vi Editor  - Linda Lamb
                Yayıncı: O'Reilly & Associates Inc.

        VI hakkında hemen hemen bulabileceğiniz herşey bu kitapta mevcut.

        Bu kılavuzun İngilizce aslı  Micheal C. Pierce  ve Robert K. Ware
        tarafından ve Charles Smith'in katkılarıyla yazılmıştır. VIM editörü
        için eklemeleri ise Bram Moolenaar yapmıştır.

        Ben ise bu yararlı belgeyi Türkçe'ye çevirmeye çalıştım. Eğer belge içinde
        bazı hatalar bulduysanız çekinmeden değiştirip bana gönderebilirsiniz.
        Veya dosyanın en alt kısmına kendi isminize ekleyip yayınlayabilirsiniz.
        Öneri ve istekleriniz için çekinmeden bana mesaj gönderin.


        Hüseyin Kaya    [email protected]

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Önceki Üst Ana Başlık Sonraki
masal.txt Başlangıç GNU C Kütüphanesi Başvuru Kılavuzu
Bir Linux Kitaplığı Sayfası