|
|
=============================================================================== = V I K I L A V U Z U N A H O Ş G E L D I N I Z = =============================================================================== VI birçok işinizi görecek çok yönlü bir metin editörüdür. Bütün komutları bu kılavuza sıgmayacak kadar çoktur. Bu yüzden işimizi görecek kadarını öğreneceğiz. Bu dosyadaki bilgilerin okunup öğrenmesi yaklaşık olarak 30 dakika sürecektir. Bu süre birçok deneyimden sonra saptanmıştır. Bu derste uygulayacağımız komutlar şu anda okuduğunuz dosyanın değişmesine sebep olacaktır. Dosyanın bir yedeğini almanızı öneririm. Bu kılavuzu sadece okumayla çok şey öğrenemezsiniz. Okuduklarınızı hemen uygulamanızı isteyeceğiz. Eğer bunu yapmazsanız öğrendiklerinizi çok çabuk unutursunuz. Şimdi "Caps Lock" tuşunun kapalı olduğundan emin olun ve "j" tuşuna yeterince basarak ekranı kaydırın. Ders başlıyor ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 1.1: Dosyada Gezinmek ** Dosyada Dolaşmak için "h", "j", "k" ve "l" tuşlarına basın ** ^ k < h l > İpucu : "h" en solda ve sola gidiyor j "l" en sağda ve sağa gidiyor v "j" aşağı dönmüş oka benziyor, aşağı 1. İmleci biraz alışana kadar dolaştırın 2. "j" tuşuna aralıksız basın. ----> Sonraki derse ancak böyle başlayabiliriz. 3. Aşağı gitme tuşunu kullanarak Ders 1.2'ye geçin Not: Eğer işlerin ters gittiğini düşünüyorsanız. <ESC> tuşuna basın ve imlacı tekrar hareket ettirmeyi deneyin. Not: Normal yön tuşlarını da kullanabilirsiniz. Ama hjkl tuşlarını kullanırsanız daha hızlı yazarsınınz. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 1.2: Dosya açmak, kapamak !! ÖNEMLİ: Bu dersi tamamıyla okumadan hiçbir komut çalıştırmayın. 1. <ESC> tuşuna basın (Normal moda geçebilmek için) 2. Şunu yazın: :q! <ENTER> ----> Bu komut ile editörden yazdığınız hiçbirşeyi KAYDETMEDEN çıkarsınız. Eğer dosyayı kaydederek çıkmak isterseniz şunu yazın :wq <ENTER> 3. Editörden çıktıktan sonra geri dönebilmek için komut satırında şunu yazmanız yeterli: vim kılavuz <ENTER> ----> 'vim' editörün kendisi 'kılavuz' ise açmak istediğimiz dosyayı ifade ediyor. 4. Eğer okuduklarınız aklınıza yattıysa 1'den 3'e kadar olan adımları yapın ve editörden çıktıktan sonra tekrar geri gelin. Ardından bir sonraki derse devam etmek için metni kaydırın. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 1.3: Metinlerle Oynamak - Silmek ** Normal modda 'x' tuşuna basarsanız imlecin üzerindeki karakteri siler ** 1. İmleci ----> işaretinin bulunduğu satıra kadar kaydır. 2. Satırdaki hatayı silmek için imleci hatalı karakterin üstüne getir. 3. 'x' tuşuna basarak fazlalık olan karakterleri sil. 4. 2'den 4'e kadar olan adımları cümleyi düzeltene kadar tekrarla. ----> Hataalı ollan cüömle biu. 5. Cümle şimdi düzeldiğine göre bir sonraki derse devam edebiliriz. Not: Bu kılavuz süresince anlatılanları ezberlemye çalışmayın. Yazılanları uygulayarak öğrenmeye çalışın. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 1.3: Metinlerle Oynamak - Eklemek ** Normal modda 'i' tuşuna basarak yazı yazmaya başlayabilirsiniz ** 1. <ESC> tuşuna basarak normal moda geçin ve ----> ile başlayan satıra gidin. 2. Birinci satırı ikinciye benzetmek için, imleci ekleme yapılacak yere goturun. 3. 'i' tuşuna basın ve eksik kelimeyi yazın. 4. Her eklediğiniz kelimeden sonra <ESC> tuşuna basın ve 2'den 4'e kadar olan adımları tekrar edin. ----> Bu cümlede olan bazı var. ----> Bu cümlede eksik olan bazı kelimeler var. 5. Metin eklemeyi eğer yapabildiyseniz bir sonraki derse geçebilrisiniz. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 1 - O Z E T 1. İmleci hareket ettirmek için 'hjkl' tuşları kullanılır. h (sol) j (aşağı) k (yukarı) l (sağ) 2. VIM'i açmak için komut satırında şöyle yazılır: vim DOSYA <ENTER> 3. VIM'den çıkmak için: <ESC> :q! <ENTER> (bütün değişikler silinir) <ESC> :wq <ENTER> (kaydedip çıkar) 4. Herhangi bir karakteri silmek için 'x' tuşunu kullanılır. 5. Normal modda yazı yazabilmek için ilk önce 'i' tuşuna basılır. Sonra metin yazılır ardından <ESC> ile normal moda dönülür i yazılacak metin <ESC> NOT: <ESC> tuşuna basmak ya normal moda geri götürür ya da bir komutu iptal eder. Şimdi İkinci derse devam edebiliriz. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 2.1: Silme komutları ** 'dw' yazarak bir kelimeyi sonuna kadar silebilirsiniz ** 1. <ESC> tuşuna basarak Normal moda gir. 2. İmleci başında ----> işareti bulunan satırın başına götür. 3. İmleci silmek istediğiniz fazlalık kelimenin başına getirin. 4. 'dw' yazarak o kelimeyi silin. NOT: Eğer birşeyler ters giderse <ESC> tuşuna basın ve tekrar deneyin. ----> Bu satırın içlerinde icinde gereksiz olan bazı kelimeler var var. 5. 3 ve 4'üncü adımları cümleyi düzeltene kadar devam ettirin Bir sonraki derse geçebiliriz. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 2.2: Daha Fazla Silme komutu ** 'd$' yazarak satırı sonuna kadar silebilirsiniz ** 1. <ESC> tuşuna basarak Normal moda geçin. 2. İmleci başında ----> işareti bulunan satırın başına götür. 3. İmleci satırda yanlışların başladığı yere götürün. 4. 'd$' yazarak satırı sonuna kadar silin. ----> Bu cümlenin sonu gereksiz yere iki defa yazılmış. iki defa yazılmış. 5. Bu işin mantığını anlamak için bir sonraki derse geçelim. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 2.3: Komutlar ve Nesneler Silme komutu 'd' için iki format vardır. [sayı] d nesne VEYA d [sayı] nesne sayı : Komutun kaç kez işletileceğini belirtir. Eğer yazılmazsa '1' alınır. d : Silme komutunun kendisi nesne: Komutun etkileyceği objedir. Bu objeler için bir kaç örnek verelim: w - imlecin olduğu yerden kelimenin sonuna kadar , boşluk dahil. e - imlecin olduğu yerden kelimenin sonuna kadar , boşluk dahil değil. $ - imlecin olduğu yerden satırın sonuna kadar. NOT: Meraklılar için söyleyelim. Eğer komutu yazmadan bu listedekileri yazarsanız imleci tanımlanmış oldukları yerlere götütürler. Mesela: Normal modda sadece '$' tuşuna basarsanız satırın sonuna gidersiniz. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 2.4: Satır Silmek ** 'dd' yazarak imlecin olduğu satırı silebilirsiniz ** Satır silme işlemlerinin çokluğu yüzünden VIM tasarımcıları iki defa 'd' tuşuna basarak satır silmenin daha kolay olduğuna karar verdiler. 1. İmleci aşağıdaki cümlelerin ilkine götürün. 2. 'dd' yazarak satırı silin. 3. Şimdi 4'üncü satıra gidin. 4. '2dd' yazarak iki satırı bilden silin. 1) Bu birinci cümlemiz. 2) Bu da ikinci cümle. 3) Ha bu da üçüncü. 4) Son cümleden önceki dördüncü cümle. 5) Ben beşinci cümleyim. 6) Ben de altıncı cümle oluyorum. 7) Ben son ve yedinci tümceyim. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 2.5: Geri Alma ** 'u' tuşu son komutu geri alır. 'U' ise bir satırdaki bütün bütün değişiklikleri geri alır ** 1. Şimdi imleci ----> ile başlayan satırdaki ilk hatalı yerin üstüne getirin. 2. 'x' tuşuna basarak ilk hatalı karakteri silin. 3. 'u' tuşuna basarak bu hareketi geri alın. 4. 'x' tuşu ile satırdaki bütün hatalrı düzeltin. 5. Şimdi 'U' tuşuna basın ve satırda yaptığınız bütün değişiklikleri geri alın. 6. 'u' tuşuna birkaç kez basarak son yaptığınız değişiklikleri geri alın. 7. Son olarak Ctrl-R tuşu ile bütün geri aldığınız hamleleri geri alın. ----> Buu sattırrdaki bütünn hatalları düzelltmeye çalışınn., 8. Bu yararlı komutları öğrendikten sonra bir sonraki derse gönül rahatlığı ile geçebiliriz. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 2 - O Z E T 1. İmlecin olduğu yerden kelimenin sonuna kadar silmek için 'dw' yazıyoruz. 2. İmlecin olduğu yerden satır sonuna kadar silmek için 'd$' yazıyoruz. 3. Tüm satırı silmek için 'dd' yazıyoruz. 4. Normal Modda komutlar için şu iki format kullanılıyor: [sayı] komut nesne VEYA komut [sayı] nesne sayı : komutun kaç kez işletileceğini komut : komutun ismini ('d' gibi) nesne : komutun etkileyeceği nesneyi ('w' (kelime) gibi) ifade ediyor. 5. Bir önceki hamleyi geri almak için: 'u' Bir satırdaki tüm hamleleri geri almak için: 'U' Geri almaya geri almak için: Ctrl-R ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 3.1: Yapıştırma ** 'p' komutu son kestiğiniz parçayı imleçten hemen sonrasına yapıştırır. ** 1. İmleci aşağıdaki cümle kümesinin ilk satırına götürün. 2. 'dd' yazarak satırı silin. 3. İmleci cümleyi koymak istediğiniz yerin bir YUKARISINA götürün. 4. Normal Modda 'p' tuşuna basarak yapıştırma işlemini yapın. 5. 2'den 4'e kadar olan adımları cümleleri doğru dizene kadar tekrarlayın. d) Yar ile yatmayınca. b) Kumunu karmayınca. c) Sevda baştan gitmiyor, a) Odam kireç tutmuyor, ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 3.2: Yerdeğiştirme ** 'r' tuşu bir karakteri değiştirmek için kullanılır. ** 1. İmleci ----> ile işaretlenen ilk cümleye götürün. 2. İmleci ilk hatalı karakterin üstüne götürün. 3. İlk önce 'r' ye sonra doğru karaktere basın. 4. 2 ve 3'üncü adımları ilk cümle düzelene kadar devam ettirin. ----> Berisi bu cumleleri butaya yaxarken bayapı hatali yazmiş. ----> Birisi bu cümleleri buraya yazarken bayağı hatalı yazmış. 5. Şimdi bir sonraki derse geçin. NOT: Burada anlatınlanları ezberlemeyin; uygulayın. Dosyanın bozulması hiç önemli değil. Tekrar açabilrsiniz. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 3.3: Değiştirme ** Bir kelimenin bir kısmını veya tamamını değiştirmek için 'cw' komutunu kullanabilirsiniz. ** 1. İmleci ----> işaretli cümleye götürün. 2. İmleci 'cümlwnun' kelimesinin içindeki 'w' harfinin üzerine getirin. 3. 'cw' ye basın ve kelimeyi doğru şekliyle yazın. Yani 'enin' yazın. 4. <ESC> tuşuna basın ve bir sonraki hataya gidin. Hatalı olan kısmın ilk karakterininin üstüne. 5. 3 ve 4'üncü adımları cümle düzelene kadar devam ettirin. ----> Bu cümlwnun değiştirolmasş içşm büğwe daha uğraşöaisl gerekecek. ----> Bu cümlenin değiştirilmesi için biraz daha uğraşmanız gerekecek. NOT: 'cw' komutu kelimenin sonuna kadar olan kısmı siler ve sizi Girdi Moduna geçirir. Böylece komuttan hemen sonra yazı yazmaya başlayabilirsiniz. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 3.4: 'c' ile İlgili Daha Fazla Bilgi ** Değiştirme komutu diğer komutların kullandığı nesneleri kullanır. ** 1. Değiştirme komutu silme komutu ile aynı mantıkla çalışır: [sayı] c nesne VEYA c [sayı] nesne 2. Nesnelerde yine aynı şeyler; w (kelime), $(satır sonu) gibi. 3. ----> ile işaretlenen ilk cümleye gidin. 4. İmleci ilk hatanın üzerine götürün. 5. 'c$' tuşlarını kullanın ve hatalı kısmı silin ve doğrusunu yazın. ----> Bu cümlenin sonu düzeltilmeli bana kalırsa. ----> Bu cümlenin sonu bence doğru bitiyor. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 3 - O Z E T 1. Kesilmiş bir metin parçasını yapıştırmak için 'p' tuşu kullanılır. Parça imlecin sağından itibaren yapıştırılır. (eğer kesilen bir satır ise imlecin altındaki satıra yapıştırılır) 2. Bir karakteri yerdeğiştirmek için o karakterin üzerine gelinir 'r' tuşuna ve yeni karaktere basılır. 3. Değiştirme komutu ('c') imleçten nesnenin sonuna kadar olan kısmı değiştirmenizi sağlar. 'cw' ile kelimeyi 'c$' ile satır sonuna kadar olan kısmı değiştirirsiniz. 4. Değiştirme komutunun kullanılış şekli şöyledir: [sayı] c nesne VEYA c [sayı] nesne Şimdi bir sonraki derse geçelim. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 4.1: Konum ve Dosya Durumu ** CTRL-g ile dosya içindeki konumunuzu ve dosyanın durumunu görebilir, SHIFT-G ile dosyadaki herhangi bir satıra gidebilirsiniz. ** NOT: Bu dersi tamamıyla okumadan hiçbir komutu çalıştırmayın!! 1. CTRL tuşunu basılı tutarak 'g' ye basın. Pencerenin altında dosya ismini ve satır numarasanı göreceksiniz. Satır numarasını bir kenara not edin. 2. SHIFT-G tuşuna basın ve bu dosyanın sonuna gidin. (Hemen Değil!!) 3. Dosyanın en altına geldikten sonra biraz önce not ettiğiniz satır numarasını yazın ardında CRTL-g 'ye basın. Böylece geri geleceksiniz. (Satır numarasını yazarken ekranda göremeyeceksiniz.) 4. Eğer bunları anladıysanız işe koyulun ve 1'den 3'e kadar olan adımları yapın. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 4.2: Arama ** Kelime aramak için / işareti kullanılır ** 1. Normal Modda '/' karakterine basın. Pencerenin altında hemen belirecektir. 2. Şimdi 'Hataaaa' yazın <ENTER> a basın. Aramak istediğimiz kelime 'Hataaaa'. 3. Kelimeyi bir daha aramak istiyorsanız 'n' tuşuna basın. Kelimeyi yukarı doğru aramak için SHIFT-N 'i kullanın. 4. Eğer ters tarafa doğru aratmak istiyorsanız. '/' yerine '?' karakterini kullanın. ----> Arama bittiğinde tekrar başa dönecektir. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 4.3: Parantez Karşılaştırma ** '%' tuşu ),] veya } parantezlerinin karşılıklarını bulmak için kullanılır. ** 1. İmleci ----> ile başlayan cümlenin içindeki parantezlerden herhangi birinin üstüne getirin. 2. Şimdi '%' tuşuna basın. 3. İmleç o parantezin karşılığına gidecektir. 4. Geri dönmek için '%' tuşuna birkez daha basın. ----> Bu cümle (, [ ve { parantezlerini }, ] ve ) ile eşleştiriyor. NOT: Bu özellik program yazarken çok yararlanacağınız bir avantajdır. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 4.4: Hataları Düzeltme ** :s/eski/yeni komutunu 'eski' yerine 'yeni' 'yi yazar. ** 1. İmleci ----> işaretli cümleye götürün. 2. :s/kampüs/yerleşke <ENTER> yazın. Satırdaki ilk kelime değişecektir. 3. :s/kampüs/yerleşke/g <ENTER> yazın. Değişikliği bütün satıra yayar. ----> ODTU'deki kampüs Türkiye'deki en güzel kampüs seçilmiştir. 4. İki satır arasında yeralan kelimeleri değiştirmek için: :#,#s/eski/yeni/g yazın (#,# satır numaraları) :%s/eski/yeni/g yazın (değişikliği bütün dosyaya yayar) ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 4 - O Z E T 1. CTRL-g staır numarasını, dosyanın ismini ve durumunu belirtir. SHIFT-G ise istediğiniz satıra gitmenizi sağlar. İlk önce satır numarası yazılır ardında SHIFT-G tuşlarına baasılır. 2. / ardından bir kelime yazarsanız, o kelime dosyada İLERİYE doğru taranır. / yerine ? işareti kullanırsanız kelime GERİYE doğru aranır. 'n' tuşu aramayı ileriye doğru,'SHIFT-N' ise geriye doğru tekrarlar. 3. {,( veya [ parantezlerinin üstünde '%' tuşuna basarak karşılıklarını bulunur. 4. Bir satırda tek seferlik değişiklik için: :s/eski/yeni Bir satırda bütün bir değişiklik için : :s/eski/yeni/g İki satır arasında değişiklik için : :#,#s/eski/yeni/g Değişikliği bütün dosyada yapmak için : :%s/eski/yeni/g Her değişiklikte sorulmasını için : :%s/eski/yeni/gc ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 5.1: Dışarıdan Komut Çalıştırmak ** İstediğiniz bir komutu ':!' yazdıktan sonra kullanabilirsiniz. ** 1. ':' yazarak imlecin alt tarafta görünmesini izleyin. Böylece komutları yazmaya hazır olursunuz. 2. Şimdi '!' yazın. Artık normal komut satırındaki her komutu işletebiliriniz. 3. Örnek için Normal Modda :!ls <ENTER> yazın. Bu komutla bulunduğunuz dizindeki dosyaları görebilirsiniz. NOT: Bu yolla bütün komutları çalıştırabilirsiniz. NOT: Bütün komutların ardından <ENTER> komutuna basmalısınız. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 5.2: Dosya Kaydetmek ** Değişikleri kaydetmek için :w DOSYA <ENTER> yazılır. ** 1. '!ls' <ENTER> yazarak bulunduğunuz dizindeki dosyaların listesine bakın. 2. Listede olmayan bir isim seçin. Mesela DENEME. 3. Şimdi :w DENEME <ENTER> yazın. 4. Böylece bu kılavuzu DENEME isimli bir dosyaya kaydetmiş oldunuz. Tekrar '!ls' yaparsanız DENEME'yi göreceksiniz. NOT: Eğer şimdi bu kılavuzdan çıkarsanız tekrar dönmek için DENEME adlı dosyayı kullanabilirsiniz. 5. Son olarak DENEME adlı dosyayı silelim: :!delete DENEME ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 5.3: Seçerek Kaydetmek ** Bir dosyanın belli bir kısmını kaydetmek için :#,# w TEST <ENTER> ** 1. Şimdi bir kere daha dizindeki dosyaları '!ls' veya '!dir' ile tesbit edin. 2. Şimdi imleci bu dersin başladığı satıra getirin ve CTRL-g 'ye basın. Satır numarasını NOT edin. 3. İmleci şimdi de bı dersin sonuna götürün ve tekrar CTRL-g 'ye basın. Bu satır numarasını da bir kenara NOT edin. 4. Sadece bu dersi bir dosyaya kaydetmek için şunu yazın: :#,# w TEST <ENTER> (# işaretleri satırları temsil ediyor. 5. Dosyanın gerçektende kaydedildiğini '!ls' ile görebilirsiniz. Ama bu sefer bu dosyayı silmeyin. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 5.4: Dosya Ekleme ** Bir dosyanın içeriğini eklemek için :r DOSYA <ENTER> yazılır ** 1. ':!ls' yazarak bir önceki derste yazdığımız TEST adlı dosyanın hala yerinde durup durmadığına bakın. 2. İmleci Bu dersin başlangıcına götürün. (Çizginin bir üstüne) NOT: Şimdi yazacağımız komutu çalıştırdığınızda Ders 5.3 'ü göreceksiniz. 3. <ESC>:r TEST <ENTER> yazarak TEST adlı dosyaı yapıştırın. 4. Dosyanın gerçekten getirildiğini anlamak için imleci yukarılara doğru götürün. Artık Ders 5.3'ün iki adet kopyası var. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 5 - O Z E T 1. :!komut <ENTER> bir komutun çalıştırılmasını sağlar. Bazı örnekler : :!ls <ENTER> ---> Dizindeki dosyaları gösterir. :!delete DOSYA <ENTER> ---> DOSYA isimli dosyayı siler. 2. :w DOSYA <ENTER> ----> VI ekranında mevcut metinleri DOSYA isimli dosyaya kaydeder. 3. :#,# w DOSYA <ENTER> ----> Belli satırlar arasını kaydeder. 4. :r DOSYA <ENTER> ----> DOSYA adlı dosyanın içeriğini imlecin bulunduğu yerden itibaren mevcut dosyaya ekler. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 6.1: Satır Ekleme ** Satır eklemek için 'o' tuşu kullanılır. ** 1. İmleci ----> işaretli cümlenin üzerine getirin. 2. 'o' tuşuna basın. Böylece alt satıra yazmaya hazır hale geldiniz. 3. Şimdi üstteki satırın aynısını o satıra yazın. ----> 'o' tuşuna basarsanız imlec bulunduğu satırın altına geçer. 4. İmlecin üstündeki bir satıra geçmek isterseniz 'O' tuşunu kullanabilirsiniz. Bunu alttaki satırın üstünde deneyin. ----> 'O' (sıfır değil) tuşuna basarsanız üst satıra yazı yazabilirsiniz. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 6.2: Yazı Ekleme ** Yazı eklemek için 'a' tuşu kullanılır. ** 1. İmleci ----> ile başlayan ilk satırın üstüne getirin ve '$' tuşuna basarak satırın en sonuna gidin. 2. 'a' tuşuna basın ve cümleyi alttakine benzetin. ('A' tuşunu da kullanabilirsiniz. Doğrudan satırın sonuna gidersiniz) NOT: Bu sayede 'i' tuşunu kullanmanıza gerek kalmaz. Satır sonuna veya kelime sonlarına ek yapmak için çok uygundur. 3. Şimdi ilk cümleyi ikinciye rahatça benzetebilirsiniz. ----> Bu satırı kullanarak satır ----> Bu satırı kullanarak satır sonlarını tamamlama pratiği yapın. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 6.3: Değiştirme ** 'R' tuşu ile birden fazla karakteri birden değiştirebilirsiniz. ** 1. İmleci ----> işaretli cümlenin üzerine getirin. 2. İmleci ilk cümlenin ikinciden farklılaşmaya başladığı kelimenin ilk harfine getirin. Yani ilk cümledeki 'silip' kelimesinin ilk harfinin üzerine gelin. 3. Şimdi Shift-R tuşuna basın ve ilk cümleyi ikincisine benzetin. ----> İlk cümleyi ikinciye benzetmek için silip yeniden yazabilirsiniz. ----> İlk cümleyi ikinciye benzetmek için 'R' tuşunu kullanın. 4. <ESC> tuşuna basarsanız henüz değiştirilmeyen kısımlar aynen kalacaktır. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 6.4: Seçenekleri Ayarlama 1. 'ihmal' kelimesini aramak için aşağıdakini yazın: /ihmal 'n' tuşuna basarak aramayı tekrarlatın. 2. Ararken büyük/küçük harf ayırımını Ihmal etmek için şunu yazın: :set ic 3. Şimdi 'ihmal' kelimesini tekrar aramak için aşağıdakini yazın. /ihmal 'n' tuşuna basarak aramayı tekrarlatın. 4. 'hlsearch' ve 'incsearch' seçeneklerini aktif hale getirmek için: :set hls is yazın. 5. Şimdi 'ihmal' kelimesini tekrar arayın. Bakın neler oluyor. /ihmal ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 6 - O Z E T 1. 'o' tuşu imlecin bulunduğu satırın altında yazmaya hazır boş bir satır açar. 'O' tuşu imlecin bulunduğu satırın üstünde yazmaya hazır boş bir satır açar. 2. 'a' tuşuna basıldığında imlec bir sonraki karakterin üzerine gelir ve yazmaya başlayabilirsiniz. 'A' tuşuna basıldığında satırın sonuna hemen yazmaya başlayabilirsiniz. 3. Shift-R tuşuna yazıyı değiştirmek için basılabilir. <ESC> tuşuna basarak işlemi durdurabilirsiniz. 4. VI 'ın bazı özelliklerini aktif hale getirmek için :set xxxx Burada xxx herhangi bir özelliği temsil ediyor. ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ D e r s 6 - O N-L I N E Y A R D I M VI kendi yardım dosyalarını içinde barındıran bir programdır. Bu dosyalara ulaşmak için aşağıdaki üç seçenekten birini kullanabilirsiniz. ** Bunu hemen yapmayın ** <HELP> tuşuna basın (eğer varsa) <F1> tuşuna basın (herhalde vardır) :help <ENTER> yazın Yardım dosyalarından çıkmak için :q <ENTER> yazın. Sadece belli komutlar için de yardım alabilirsiniz. Birkaç örnek verelim. :help w <ENTER> :help d <ENTER> :help c_<T <ENTER> :help insert-index <ENTER> ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ Böylece VI kılavuzunun sonuna gelmiş bulunmaktayız. Bu kılavuz VI editörü hakkında en temel komutları göstermek için yazılmıştı. Umarım VI hakkında genel bir fikir edinmişsinizdir. Sadece bu kılavuz VI editörünün bütün özelliklerini öğrenmeniz için yeterli olmayacaktır. Bu editör hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek için Learning the Vi Editor - Linda Lamb Yayıncı: O'Reilly & Associates Inc. VI hakkında hemen hemen bulabileceğiniz herşey bu kitapta mevcut. Bu kılavuzun İngilizce aslı Micheal C. Pierce ve Robert K. Ware tarafından ve Charles Smith'in katkılarıyla yazılmıştır. VIM editörü için eklemeleri ise Bram Moolenaar yapmıştır. Ben ise bu yararlı belgeyi Türkçe'ye çevirmeye çalıştım. Eğer belge içinde bazı hatalar bulduysanız çekinmeden değiştirip bana gönderebilirsiniz. Veya dosyanın en alt kısmına kendi isminize ekleyip yayınlayabilirsiniz. Öneri ve istekleriniz için çekinmeden bana mesaj gönderin. Hüseyin Kaya [email protected] ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
|