Çarpıcı ve Sıradan Görünüm Kipleri

Görünüm kipleri karakterlerin görünümlerini değiştirme yollarıdır. Çok bilinen görünüm kipleri arasında negatif görüntü, karartma, aydınlatma, yanardönerlik, altçizme, görünmezlik ve başka karakter kümesi sayılabilir. Her uçbirim çeşidi bunların hiçbirine veya hepsine ya da bazılarına destek içerebilir.

Her uçbirim türü için, bir metni vurgulu duruma getiren bir görünüm kipi veya bunların birleşimi çarpıcı görünüm kipi olarak adlandırılır. Çarpıcı görünüm kipine giriş ve çıkış için so ve se yetenekleri kullanılır. Görünüm kiplerini sadece bazı metin parçalarını vurgulamak için kullanan programlar genelde çarpıcı görünüm kipini kullanırlar, böylece çok sayıda uçbirim üzerinde çalışabilirler. Altçizme ve diğer karakter kümesi kipi dışında kalan görünüm kiplerinin kullanımları daha az yaygındır.

Görünüm kiplerini gerçekleyen uçbirimler bunu nasıl yaptıklarına bağlı olarak iki genel sınıftan birine girerler.

Bazı uçbirimlerde bir görünüm kipinin varlığı veya yokluğu her karakter konumu için ayrı kaydedilir. Bu uçbirimlerde, yazılan her karakter yazıldıkları andaki görünüm kiplerini de içerir ve bu kipler karakter silininceye ya da üzerine yazılancaya kadar korunurlar. İleride yazılacak karakterler için görünüm kiplerini açıp kapamaya yarayan özel komutlar vardır.

Bazı uçbirimlerde ise görünüm kipinin değiştiğini belirten işaretleyiciler kullanılır ve iki işaretleyici arasında kalan bütün konumlar bu kipten etkilenir. Bu işaretleyicilere geleneksel olarak sihirli çerezler denir.

Görünüm kiplerini açıp kapamak amacıyla her iki uçbirim sınıfında da (sihirli çerezli uçbirimler ve çerezsiz uçbirimler) aynı yetenekler (so, se, mb, vb.) kullanılır. Sihirli çerezli uçbirimlerde bu komutlar sihirli çerezleri yazarlar. Çerezsiz uçbirimlerde ise çıktıyı etkileyecek o anki kipleri değiştirirler. Basit uygulamalar bu komutları çerez yazıp yazmadıklarını bilmeksizin kullanabilirler.

Ancak, bir ekranda çalışan ve bunu güncelleyen bir uygulama, uçbirimin sihirli çerezleri kullanıp kullanmadığını ve bunların etkilerini tam olarak bilmek zorundadır. Bu bilgi sg yeteneğinden gelir.

sg yeteneği, varlığı uçbirimin görünüm kipleri için sihirli çerezleri kullandığını belirten sayısal değerli bir yetenektir. Değeri bir sihirli çerezin işgal ettiği karakter konumu sayısıdır. Genellikle çerez ekranda bir veya daha fazla karakterlik yer işgal eder ve bu karakter konumları boş olarak gösterilir. Bazı uçbirimlerde ise çerez sıfır genişlikte olabilir.

sg yeteneği çarpıcı görünüm kipini açan ve kapayan çerezlerin her ikisi için de geçerlidir. Bu, her iki çerez çeşidinin de ekranda aynı aynı genişlikte olacağı varsayımına dayanır. Eğer bu gerçekleşmezse, daha dar çerezler diğer çerezlerle aynı genişliğe gelene kadar boşluklarla "genişletilirler".

Bazı sihirli çerezli uçbirimlerde, her satır daima normal görünümle başlar; başka bir deyişle bir sihirli çerezin etki alanı satırın dışına çıkamaz. Fakat diğer uçbirimlerde bir sihirli çerez açıkça iptal edilmedikçe kendinden sonraki satırları da etkiler. Termcap sihirli çerezlerin bu anlamda çalışma yöntemlerini ayrımsamaya yarayacak bir yol tanımlamaz. Sonuçtan emin olmak için en iyisi her satırın başına bir çerez koymaktır.

Bazı çerezsiz uçbirimlerde, çarpıcı görünüm kipi veya diğer görünüm kipleri imleç hareket ettirilerek iptal edilebilir. Bazılarında da, imlecin hareket ettirilmesinin görünüm kipleri üzerinde bir etkisi olmaz. Bu ikinci tür uçbirimler seçimlik ms ("can move in standout" kısaltması olarak) yeteneği ile tanınırlar. Görünüm kipleri etkinken imlecin taşınmasına sebep olabilecek durumlara sahip tüm uygulamalar bu seçimlik yeteneğin varlığına bakmalıdır; yeteneğin yokluğu durumunda imleci hareket ettirmeden önce görünüm kiplerini normale getirmelidirler.

Bir uygulama sadece çarpıcı görünüm kipini etkinleştirmişse kipi normale çevirmek için se yeteneğini kullanmalıdır. Sadece diğer karakter kümesi kipini etkinleştirmişse kipi normale çevirmek için ae yeteneğini kullanmalıdır. Eğer diğer görünüm kiplerini etkinleştirmişse bu kipleri normale çevirmek için me yeteneğini kullanmalıdır.

Not

	Not
`so` ve `mb` … `mr` komutlarından biri ile bir görünüm kipi eğer diğer görünüm kiplerinden biri etkinken etkinleştirilmeye çalışılırsa bazı uçbirimlerde iki kip birleştirilirken bazılarında evvelce etkin olan kip kapatılır. İkinci tür uçbirim davranışının sebebi bu uçbirimlerin başka bir görünüm kipine geçmeksizin bir görünüm kipini etkinleştirecek ya da kapatacak komutlarının olmayışıdır. Görünüm kiplerini birarada kullanacak uygulamalar bunu `sa` yeteneğinin yokluğunda yapmaya çalışmamalı, bir kipten diğerine geçerken evvelce etkin olan kipi kapatmalı ve ondan sonra istenen kipe geçmelidirler.

so ve mb … mr komutlarından biri ile bir görünüm kipi eğer diğer görünüm kiplerinden biri etkinken etkinleştirilmeye çalışılırsa bazı uçbirimlerde iki kip birleştirilirken bazılarında evvelce etkin olan kip kapatılır. İkinci tür uçbirim davranışının sebebi bu uçbirimlerin başka bir görünüm kipine geçmeksizin bir görünüm kipini etkinleştirecek ya da kapatacak komutlarının olmayışıdır. Görünüm kiplerini birarada kullanacak uygulamalar bunu sa yeteneğinin yokluğunda yapmaya çalışmamalı, bir kipten diğerine geçerken evvelce etkin olan kipi kapatmalı ve ondan sonra istenen kipe geçmelidirler.

Bazı eski uçbirimlerde so ve se komutları yerine çarpıcı görünüm kipini açıksa kapatan kapalıysa açan komut olarak tek bir komut olabilir. Bu durum kurallara uyma adına ek bir se komutu çıktılayacak bir uygulama için risklidir. Şansa bakın ki, bu uçbirimlerin hepsi artık atıl olmuştur.

Çarpıcı görünümde olmayan metni çarpıcı görünümle değiştirerek ekranı güncelleyen uygulamalar seçimlik xs yeteneğinin varlığına bakmalıdır. Çerezsiz uçbirimlerde, bu yetenek yazılmış çarpıcı görünüm kipinden çıkmanın tek yolunun ce dizgesi ile ya da daha güçlü bir şeyle satırın bu bölümümün temizlenmesi olduğunu söyler (bkz. Ekran Parçalarının Temizlenmesi); bu ekran konumlarına sadece yeni karakterler yazmakla orada etkin olan kipler değişmiyecektir. Sihirli çerezli uçbirimlerde ise xs yeteneği bir çerezi kaldırmanın tek yolunun çerezi içeren satır bölümünü temizlemek olduğunu söyler; aynı konuma farklı bir çerez yazmak işe yaramaz.

Böyle uygulamalar ayrıca uçbirimin bir Teleray 1061 olduğunu belirten seçimlik xt yeteneğinin varlığına da bakmalıdır. Bu uçbirimde imleci bir sihirli çerezin önüne konumlamak mümkündür, bu durumda bir çerezi kaldırmak için iki yol olur: (1) imlecin üzerinde bulunduğu satırı silmek, (2) imleci çerezin konumundan en az bir karakter önceye (muhtemelen bir önceki satıra) konumlamak ve bu uçbirimlerde sonraki so sihirli çerezini bulup kaldıran se dizgesini çıktılamaktır. (Ayrıca, bir satırın başlangıcında olmayan bir çerezi o satırı temizleyerek de kaldırmak mümkün olabilir.) xt yeteneğinin ayrıca, sekme karakterlerinin kullanımıyla da sorunları vardır, fakat bu bakımdan artık atıl olmuştur (bkz. İmleç Hareketleri).

so: Çarpıcı görünüm kipine girmeyi sağlayan dizge değerli yetenek.
se: Çarpıcı görünüm kipinden çıkmayı sağlayan dizge değerli yetenek.
sg: Sihirli çerezli ekranın genişliğini veren sayısal yetenek. Görünüm kipini karakter karakter kaydeden uçbirimlerde bu yetenek yoktur.
ms: Varlığı, görünüm kipleri normal durumda değilken imleci hareket ettirmenin güvenli olduğu anlamına gelen seçimlik yetenek. Bu seçeneğin yokluğunda, uygulamalar imleci hareket ettirmeden önce daima görünüm kiplerini normale çevirmelidir.
xs: Varlığı, ekrandaki görünüm kiplerini sıfırlamanın tek yolunun satırı sonuna kadar temizlemek olduğu anlamına gelen seçimlik yetenek. Çerezsiz uçbirimlerde, kiplerin etkin olduğu alanı temizlemelisiniz. Sihirli çerezli uçbirimlerde ise çerezi içeren alanı temizlemelisiniz. Ayrıntılar için yukarıya bakınız.
xt: Varlığı, imlecin tam sihirli çerezin önüne konumlanamayacağını ve imleçten sonraki sihirli çerezi silecek komutun se olduğunu belirten seçimlik yetenek. Ayrıntılar için yukarıya bakınız.
mb: Yanarsöner kipe girmeyi sağlayan dizge değerli yetenek.
md: Çifte parlaklık kipine girmeyi sağlayan dizge değerli yetenek.
mh: Yarı parlaklık kipine girmeyi sağlayan dizge değerli yetenek.
mk: Görünmez kipe girmeyi sağlayan dizge değerli yetenek.
mp: Korumalı kipe girmeyi sağlayan dizge değerli yetenek.
mr: Negatif görüntü kipine girmeyi sağlayan dizge değerli yetenek.
me: Çarpıcı görünüm kipi ve altçizme kipi dahil tüm görünüm kiplerini kapatan dizge değerli yetenek. Bazı uçbirimlerde ayrıca, diğer karakter kümesi kipini de kapatırken bazılarında kapatmayabilir. mb … mr yeteneklerinden birinin mevcudiyeti bu yeteneğin de mevcudiyetini gerektirir.
as: Diğer karakter kümesi kipini etkin kılan dizge değerli yetenek. Bu kip karakterlerin bazıları ya da bir kısmı için başka bir resim atar. Bu karakter resimlerinin ne olacağı ile ilgili bir standart yoktur.
ae: Diğer karakter kümesi kipini kapatan dizge değerli yetenek.
sa: Görünüm kiplerinin keyfi bir birleşimini açmaya yarayan dizge değerli yetenek. Herbiri farklı bir görünüm kipini temsil eden 9 parametre kabul eder. Değeri 1 olan görünüm kipi etkin, 0 olan kapalıdır. Uçbirimlerin çoğu sa yeteneğini desteklemez.
Dokuz parametre sırasıyla, çarpıcı görünüm, altçizme, negatiflik, yanarsönerlik, yarı parlaklık, çifte parlaklık, boş, korumalı, diğer karakter kümesi kiplerini temsil eder.