Internet protokollerinin yaygınlaşmasındaki en önemli etkenlerden biri
herhangi bir ağ donanımına ya da firmaya özel olmamalarıdır.
Bilgisayarınız, işletim sistemiz ya da ağ bağlanma yönteminiz ne olursa
olsun intenete bağlamanız mümkündür. İnternet protokolleri RFC adı
verilen dökümanlarda açıklanır, bu dökümanlar herkese açıktır ve
ücretsizdir. RFC'lere
NIC ya da
ODTÜ'deki yansısından erişebilirsiniz.
Internet protokollerinin temeli Intenet Protocol (IP)'dir. İnternet
üzerinde yönlendirme(routing) gibi temel ağ işlemlerinin gerçekleştirildiği
protokol katmanıdır. IP paketlerinin her biri kendi başlarına aradaki
ağ cihazları tarafından yönlendirileren paket içinde belirtilen adrese
ulaştırılır. Bu sırada fiziksel ağ farklılıklarından kaynaklanan paket
parçalanmaları(fragmentation) ve bunların yeniden birleştirilmeleri
aradaki ağ cihazlarının aşırı yüklenmelerini önlemek gibi görevler de
IP katmanı tarafından gerçekleştirilir.IP bağlantı temelli(connection
oriented) bir ağ protokolü değildir. Bunun yanı sıra IP paketlerin
içeriklerinin doğruluğunu da garanti etmez. IP katmanı sadece başlık
kısmında oluşan hataları bulur ve düzeltir. Internet üzerinde
yönlendirme, yukarida sözü edilen adreslerden yararlanılarak
yapılır
Kullanıcı uygulamalarının IP katmanına doğrudan ulaşımları yoktur.
IP ve uygulama programları arasındaki bağlantıyı sağlayan iki protokol
vardır: Transmission Control Protocol (TCP) ve User Datagram
Protocol (UDP). TCP, İnternet protokolleri arasındaki en önemli
protokollerden biridir (İnternet protokol ailesi bu nedenle TCP/IP diye
adlandırılır.). TCP, IP katmanının sağlamadığı bağlantı temelli, güvenilir
servisi sağlar. TCP kullanarak ağ üzerinden veri aktaran programlar,
bir dosyadan okuyormuş ya da yazıyormuş gibi güvenle ağ bağlantısını
kullanabilirler. Arada oluşan hatalar TCP tarafından onarılır. IP protokol
katmanına uygulma programları doğrudan erişemediklerinden, hata kontrolü
ve bağlantı gerektirmeyen ya da bu işlemleri kendileri gerçekleştirmek
isteyen uygulamalar UDP kullanarak ağ üzerinden iletişim sağlarlar.
Yukarıdaki protokollerin yanı sıra İnternet standardı olmuş birçok
uygulama protokolü de vardır. Bunlar arasında, TELNET, FTP,
SMTP ve HTTP gösterilebilir.
İnternet üzerinde paketler son makinaya ulaştıktan sonra, ilgili
uygulama programına ulaşabilmesi için port adı verilen sanal
numaralar kullnılır. Servis veren uygulamalar, önceden belirlenmiş
standart port numraları kullanırlar. Örnek olarak SMTP 25 numaralı TCP
portunu, talk ise 518 numaralı UDP portunu kullanır. Sisteminizin
kullandığı port numaraları ve bunların isimlerini /etc/services
dosyasından görebilirsiniz.