W3C

Biçembentlerin XML Belgelerle İlişkilendirilmesi
Sürüm 1.0

W3C Önergesi 29 Haziran 1999

Bu sürüm:
http://www.w3.org/1999/06/REC-xml-stylesheet-19990629
Son sürüm:
http://www.w3.org/TR/xml-stylesheet
Önceki Sürüm:
http://www.w3.org/TR/1999/xml-stylesheet-19990428
Yayına hazırlayan:
James Clark <jjc@jclark·com>

Bu çeviri:
XML ve HTML biçimleri mevcuttur.
Çeviren:
Nilgün Belma Bugüner <>, 8 Haziran 2007

Bu çeviri de diğer belirtim çevirileri gibi bilgilendirici mahiyettedir, hiçbir bağlamda belirleyici değildir. Bu belge anadili Türkçe olan Genel Ağ kullanıcılarının bu belirtim hakkında fikir edinebilmelerini sağlamak amacıyla Türkçeye çevrilmiştir. Bu belirtimin belirleyici tek sürümü W3C tarafından yayımlanan İngilizce sürümüdür.


Özet

Bu belge bir biçembendin bir XML belge ile ilişkilendirilmesini, XML belgenin önbölüküne xml-stylesheet hedefli bir veya daha fazla işlem yönergesi yerleştirilmesine izin vererek sağlar.

Belgenin Durumu

Bu belge W3C üyeleri ve diğer ilgili taraflarca gözden geçirilmiş ve W3C Yönetimi tarafından bir W3C Önergesi olarak onaylanmıştır. Kararlı bir belge olup başka belgelerden uyulması gerekli bir kaynak olarak atıfta bulunarak veya bir başvuru malzemesi olarak kullanılabilir. W3C'nin Önergedeki rolü, belirtime dikkatleri çekmek ve geniş bir alanda kullanımını yaygınlaştırmaktır. Bu, Web'in işlevselliğini ve birlikte çalışabilirliğini arttırmaktadır.

Bu belge için bildirilen hataların listesine http://www.w3.org/1999/06/REC-xml-stylesheet-19990629/errata adresinden erişilebilir.

Bu belirtimle ilgili yorumlar mailto:[email protected] adresine gönderilebilir; yorum arşivleri de mevcuttur.

W3C Önergelerinin ve diğer teknik belgelerinin bir listesi http://www.w3.org/TR adresinde bulunabilir.

Çalışma Grubu XML belgeleri biçembentlerle ilintilemek için belirtimin gelecekteki sürümlerinde ek mekanizmalar tanımlamayı ummaktadır.

XML işlem yönergelerinin bu belirtimdeki kullanımı emsal alınmamalıdır. W3C, belirtimin gelecekteki sürümlerinde işlem yönergelerinin kullanımının önerilmeyeceğini ummaktadır. İşlem yönergelerinin bu belirtimde neden kullanıldığı Gerekçeler bölümünde açıklanmıştır.

Bu belirtim W3C Biçem etkinliğinin bir parçası olarak üretilmiştir.

İçindekiler

1 xml-stylesheet işlem yönergesi

Ekler

A Kaynakça
B Gerekçeler


1 xml-stylesheet işlem yönergesi

Biçembentler bir XML belge [XML10] ile hedefi xml-stylesheet olan bir işlem yönergesi kullanılarak ilişkilendirilebilir. Bu işlem yönergeleri HTML 4.0'daki <LINK REL="stylesheet"> gibi davranır [HTML40].

Bir xml-stylesheet işlem yönergesi, önceden tanımlanmış öğelerden başkasına atıf yapılmama zorunluluğu dışında, bir başlangıç etiketi gibi çözümlenir.

Aşağıdaki sözdizimi gösterimi XML Önergesinde [XML10] kullanılan gösterimle aynıdır. Burada tanımlanmamış semboller XML Önergesinde tanımlıdır.

xml-stylesheet işlem yönergesi
[1]   BiçemBentPI   ::=   '<?xml-stylesheet' (B SözdeÖznit)* B? '?>'
[2]   SözdeÖznit   ::=   Ad B? '=' B? SözdeÖznitDeğeri
[3]   SözdeÖznitDeğeri   ::=   ('"' ([^"<&] | KarkGönd | ÖntanÖğeGönd)* '"'
| "'" ([^'<&] | KarkGönd | ÖntanÖğeGönd)* "'")
- (Kark* '?>' Kark*)
[4]   ÖntanÖğeGönd   ::=   '&amp;' | '&lt;' | '&gt;' | '&quot;' | '&apos;'

SözdeÖznitDeğeri içindeki bir KarkGönd veya bir ÖntanÖğeGönd, normal bir XML öznitelik değeriyle aynı anlamda yorumlanır. Sözde özniteliğin asıl değeri, her gönderimin atıf yapılan karakterle değiştirilmesiyle elde edilen değerdir. Bu ikame işlemi bir XML işlemci tarafından özdevinimli olarak uygulanmaz.

xml-stylesheet işlem yönergesinin bir XML belgenin sadece önbölükünde yer almasına izin verilir. XML sözdizimi işlem yönergelerinin yerini önbölükle sınırlar; xml-stylesheet işlem yönergesi bu kurala uygun olarak önbölükün herhangi bir yerinde bulunabilir.

Not:
Eğer xml-stylesheet işlem yönergesi, harici DTD altkümesi veya bir parametre öğesi içinde yer alıyorsa, geçerlilik sınaması yapmayan bir XML işlemci tarafından işlenemeyebilir (bkz, [XML10]).

Aşağıdaki sözde öznitelikler tanımlıdır:

href    CDATA #REQUIRED
type    CDATA #IMPLIED
title   CDATA #IMPLIED
media   CDATA #IMPLIED
charset CDATA #IMPLIED
alternate (yes|no) "no"

alternate sözde özniteliği hariç, sözde özniteliklerin anlamlandırılmaları HTML 4.0'daki <LINK REL="stylesheet"> ile aynıdır. Eğer alternate="yes" belirtilmişse, işlem yönergesi <LINK REL="stylesheet"> yerine <LINK REL="alternate stylesheet"> anlamına gelir.

Not:
href özniteliğinin değeri bir özkaynak adresi (URI) olduğundan, bu bir dış belgenin göreli adresi olabileceği gibi dış belgenin içindeki bir yer için bir betimleyici de içerebilir. Hatta özkaynak adresi sadece bir belge içi betimleyiciden ibaret olabilir. Böyle bir betimleyici belgenin xml-stylesheet işlem yönergesini içeren parçasına atıf yapacaktır (bkz, [RFC2396]). Sonuç olarak, xml-stylesheet işlem yönergesi biçembentlerin aynı belgeye xml-stylesheet işlem yönergesi olarak gömülmesini mümkün kılar (gömülü biçembentler).

Bazı durumlarda biçembentler belgenin dışındaki bir XML belge ile ilintilenebilir. Örneğin, önceki HTTP sürümleri [RFC2068] (19.6.2.4. bölüm) biçembentlerin XML belgelerle Link başlık elemanındaki gibi ilişkilendirilmesine izin verirdi. Belgeye harici olarak olarak belirtilmiş biçembent bağlantılarının xml-stylesheet işlem yönergesi tarafından belirtilen bağlantılardan önce yer alacağı varsayılır. Bu HTML 4.0'daki ile aynıdır (14.6. bölüme bakınız).

Burada HTML 4.0'dakilerden işlem yönergelerine denk düşen örneklere yer verilmiştir:

<LINK href="mystyle.css" rel="stylesheet" type="text/css">
<?xml-stylesheet href="mystyle.css" type="text/css"?>

<LINK href="mystyle.css" title="Compact" rel="stylesheet"
type="text/css">
<?xml-stylesheet href="mystyle.css" title="Compact" type="text/css"?>

<LINK href="mystyle.css" title="Medium" rel="alternate stylesheet"
type="text/css">
<?xml-stylesheet alternate="yes" href="mystyle.css" title="Medium"
type="text/css"?>

Çok sayıda xml-stylesheet işlem yönergesine de LINK REL="stylesheet" ile tam olarak aynı anlamda izin verilir. Örneğin bunlar:

<LINK rel="alternate stylesheet" title="compact" href="small-base.css"
type="text/css">
<LINK rel="alternate stylesheet" title="compact" href="small-extras.css"
type="text/css">
<LINK rel="alternate stylesheet" title="big print" href="bigprint.css"
type="text/css">
<LINK rel="stylesheet" href="common.css" type="text/css">

bunlara eşdeğerdir:

<?xml-stylesheet alternate="yes" title="compact" href="small-base.css"
type="text/css"?>
<?xml-stylesheet alternate="yes" title="compact" href="small-extras.css"
type="text/css"?>
<?xml-stylesheet alternate="yes" title="big print" href="bigprint.css"
type="text/css"?>
<?xml-stylesheet href="common.css" type="text/css"?>

A Kaynakça

HTML40
HTML 4.0 Belirtimi, World Wide Web Consortium, http://www.w3.org/TR/REC-html40 adresindedir.
RFC2068
Hipermetin Aktarım Protokolü -- HTTP/1.1, R. Fielding, J. Gettys, J. Mogul, H. Frystyk Nielsen ve T. Berners-Lee. http://www.ietf.org/rfc/rfc2068.txt adresindedir.
RFC2396
Tekbiçimli Özkaynak Betimleyiciler (URI): Soysal Sözdizimi, T. Berners-Lee, R. Fielding ve L. Masinter, http://www.ietf.org/rfc/rfc2396.txt adresindedir.
XML10
Genişletilebilir İmlenim Dili (XML) 1.0 (Dördüncü Düzeltme), Tim Bray, Jean Paoli, C. M. Sperberg-McQueen, Eve Maler ve François Yergeau eds. W3C (World Wide Web Consortium), 16 Ağustos 2006. Uyulması zorunlu İngilizce sürümü http://www.w3.org/TR/2006/REC-xml-20060816/ adresindedir.

B Gerekçeler

Büyük bir tarayıcı üreticisinin sonraki dağıtımı zamanında tamamlayabilmesi için biçembent ilintilemesi ile ilgili acil bir belirtime gereksinimi vardı. Belirtimin bu gereksinimi karşılayacak şekilde zamanında tamamlanabilmesi için kendini kanıtlamış mevcut bir mekanizmaya dayanan basit bir mekanizma seçmek yetecekti.

İşlem yönergesi kullanımı, ana belge yapısını, uygulamaya özel işlem bilgisiyle kirletmeyi engellemektedir.

Belirtimin bu sürümü için seçilen mekanizma, gelecekteki sürümlerde ilave mekanizmaları tasarlamaya engel değildir. Bunlar da işlem yönergesi kullanacaklar diye bir beklenti yoktur; elbette ilintileme bilgisini kaynak belgeye dahil etmeyebilirler.