Mozilla Firefox veya basitçe Firefox; Mozilla Foundation ve bağlı ortaklığı Mozilla Corporation tarafından geliştirilen özgür ve açık kaynak bir web tarayıcısıdır. Firefox resmî olarak Windows 7 veya daha yenisi, macOS ve Linux için kullanılabilir; resmî olmayan port’ları FreeBSD, OpenBSD, NetBSD, illumos ve Solaris Unix dâhil olmak üzere çeşitli Unix ve Unix benzeri işletim sistemleri için kullanılabilir. Onun kardeşi Firefox for Android de mevcuttur. Firefox; mevcut ve beklenen web standartlarını uygulayan web sayfalarını oluşturmak için Gecko düzen motorunu kullanır. 2017 yılında Firefox paralelliğin ve daha sezgisel bir kullanıcı arayüzünün tanıtılması için Quantum kod adı altında yeni teknolojiler kullanmaya başladı. Firefox for iOS ek bir sürümü 12 Kasım 2015’te yayımlandı. Platform kısıtlamaları nedeniyle diğer tüm iOS web tarayıcılarında olduğu gibi Gecko yerine WebKit düzen motorunu kullanıyor.

Firefox 2002 yılında Mozilla Application Suite paketi yerine bağımsız bir tarayıcı isteyen Mozilla topluluğu üyeleri tarafından “Phoenix” adı altında oluşturulmuştur. Beta aşamasında Firefox test uzmanları arasında popüler olduğunu kanıtladı ve Microsoft’un daha sonra baskın olan Internet Explorer 6’ya kıyasla hızı, güvenliği ve eklentileriyle övgüyle karşılandı. Firefox 9 Kasım 2004’te yayımlandı ve Internet Explorer’in hâkimiyetine dokuz ay içerisinde 60 milyon indirmeyle meydan okudu. Firefox; Netscape Navigator’ın manevi halefidir, Mozilla topluluğu Netscape tarafından 1998’de AOL tarafından satın alınmadan önce oluşturulmuştur.

Firefox kullanımı; 2009 sonunda %32,21 ile zirveye ulaştı ve 3.5 sürümü Internet Explorer 7’yi geçti. Kullanım daha sonra Google Chrome ile rekabet hâlinde azaldı. Eylül 2019’dan itibaren Firefox’un StatCounter’e göre “masaüstü” tarayıcı olarak %9,52 kullanım payı var ve Google Chrome’de %71,15’le ikinci en popüler tarayıcı olmasını sağladı (Firefox’un en popüler olduğu bazı ülkelerde bu oran olağanüstü yüksek; % 75’den fazla pay); tüm platformlarda kullanım payı %4,44 ile düşüktür (genel olarak üçüncü en popüler). Mozilla’ya göre Aralık 2014’te dünya genelinde yarım milyar Firefox kullanıcısı vardı.

References

  • This work, “Firefox Nedir?”, is a derivative of “Firefox” by Wikiwand, used under CC BY-SA. “Firefox Nedir?” is licensed under CC BY-SA by The FLOSS Information.